หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ : หน้า 49/278

หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับประชาชน เป็นต้นเค้าของมมายนูน ที่แตกขึ้นไปทางเหนือและเอเชียกลางก็เติบโตอย่างรวดเร็ว จนแผ่ขยายเข้าไปถึงจีน ดังนั้นนิยายทั้ง 18 หรือ 20 ที่อยู่เบื้องก่อนจะเกิดการแตกเป็นหินยานและมหายานชัดเจน จึงมิจะถูกเรียกรวมๆ กันว่า “หินยาน” บ้าง นิกายดั้งเดิม (traditional schools) บ้าง “ศราวกยาน” บ้าง “นิยกายะแสหลัก” (mainstream schools) ในความหมายว่า เป็นนิกายที่เป็นหลักก่อนที่จะแตกสาขาออกไปเป็นมมายนายักษ์ พระพุทธศาสนาก่อนมหายาน (pre-mahayana Buddhism) บ้างและ “พระพุทธศาสนาที่ไม่ใช่มหายาน” (non-mahayana Buddhism) บ้างก็มี ส่วนใหญ่งานวิจัยนี้จะใช้คำว่า “นิกายหลัก” มากกว่า โดยพยายามหลีกเลี่ยงการใช้คำว่า “เถรวาท” ความสัมพันธ์คุมเครือเหล่านี้จะต้องทิ้งไว้ให้กับวิชาการรุ่นใหม่มา สืบค้นต่อไป แต่งานวิจัยนี้จะกล่าวถึงเหตุการณ์หลังจากเกิดการแยกสายออกไปในทิศทางต่างๆ เน้นที่ศูนย์รวมและเอเชียกลาง จีน และเลียดตลอดมาถึงเอเชียอาคเนย์ ด้วยเหตุผลว่ามีการค้นพบคัมภีร์โบราณในดินแดนแถบนี้ซึ่งมันจะทำให้พอศิษย์ค้นได้ถึงหลักฐาน “ธรรมภายใน” ซึ่งดูเหมือนจะสูญหายไปในกระแสน้ำของกาลเวลา ในส่วนที่เกี่ยวกับศูนยและเอเชียกลางนี้ มีผู้ศึกษาอยู่ 3 ท่าน คือ ดร.ชนิดา จันทราศรีโลด ดร.ชัชสิทธิ์ สุวรรณวังกูล และพระวีรชัย เตชุฌกุโร