หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโฆษณา 1 ฉบับประชาชน : หน้า 223/278

หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโฆษณา 1 ฉบับประชาชน 1.4 เนื้อหาของพุทธานุสติ กับคำสอนในพระไตรปิฎกและธรรมกถาบาล การปฏิบัติธรรมแบบพุทธานุสติปรากฏอยู่หลายแห่งในพระไตรปิฎกมีโดยเฉพาะอย่างยิ่งในบรรดาอนุสติ 6 ประการ การปฏิบัติธรรมแบบพุทธานุสติถูกจัดวางไว้เป็นอันดับแรกสุด ซึ่งเหมือนกับที่ปรากฏในคัมภีร์จุตตรารักษาขนี ซึ่งผู้แต่งคัมภีร์จุตตรารักษาขนีใช้ข้อมูลจากพระไตรปิฎกและธรรมกถาบาล แสดงให้เห็นว่าคัมภีร์จุตตรารักษาขนีเป็นคัมภีร์ที่เก็บรักษาคำสอนดังเดิม มีความเก่าแก่และน่าเชื่อถือ 2. บทสรุป คัมภีร์จุตตรารักษาขนีจะเด้งด้วยทยอยสั้นๆ เพียง 32 บาท แต่ก็สามารถสรุปเนื้อหาในหัวใจการปฏิบัติธรรมที่สำคัญคือ พุทธานุสติ เมตตานุสติ อสในานุสติ และมารดานุสติ ไว้ด้วยกันอย่างครบถ้วนชัดเจนและง่ายต่อการทำความเข้าใจ ทั้งนี้หนังสือสวดมนต์ฉบับฉบับสร้อยสร่าง สามารถเก็บรักษาและสืบทอดคำอ่านบาลีได้อย่างสมบูรณ์ที่สุด ในขณะที่ใบลานอักษรล้านนาเต็มไปด้วยคำอธิบายที่ผิดสังเกตไม่ถูกต้องตามหลักภาษาบาลีทั้งนี้ สาเหตุุน่า จะมาจากอิทธิพลของการออกเสียงและการสกดคำแบบภาษาท้องถิ่น ซึ่งผู้เขียนคัมภีร์อาจฟังตามคำบอก แล้วเขียนตามสำนึกและภาษาของตนเอง ทำให้ตัวสะกดเกิดความคลาดเคลื่อนจากมาตรฐานการเขียนบาลีสากล ส่วนการสกดผิดอื่นๆ ที่ค้นพบทั่วไป อาจเกิดจากการเขียนแบบพลังผลความ บงพร่องของสายตา หรือความรู้ภาษาบาลีไม่พอเป็นต้น แต่โดยภาพรวมแล้ว นับได้ว่า คัมภีร์นี้ถูกเก็บรักษาและสืบทอดมาเป็นอย่างดี