หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พระสุทธิโนวรณ์ : หน้า 221/278

หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พระสุทธิโนวรณ์ 1 ฉบับประชาชน นี้ตรองกับเนื้อความในคัมภีร์จตุรารักษาข้าวว่า พระพุทธเจ้าทรงมีพระธรรมภายในมหาปชาบดีโตมอปทาน ได้ระบุถึงการมืออย่างรู่ปายของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่พระนางปชาบดีโตมอมีเล็งดูมา และธรรมภายในพระนางเข้าถึงเพราะได้พระศาสดาเป็นครูผู้สอน ดังนี้ “ดูด่อนพระสุตต หมอนั้นเป็นพระมารดาของพระองค์ และพระผู้ทรงปรารถนา พระองค์ทรงเป็นพระิดาของหมอนั้น ดูด่อนพระโคดม ขอพระองค์จงเป็นที่พึ่ง ให้ความสุขในพระ สัมธรรม หมอนั้นเป็นผู้อนพระองค์ให้เกิดแล้ว ดูด่อนพระสุตต รูปายของพระองค์นี้อันหมอนั้นให้เติบโตแล้ว ธรรมภายในหา ที่ดีเตียนมิได้ของหมอนั้นอันพระองค์ทรงให้เติบโตแล้ว หมอนั้น ให้พระองค์ดำรงน้ำมันเพื่อบำทาความกระหยามเพียงชั่วขณะ [ส่วน ว่า] พระองค์ทรงให้หมอนั้นดื่มน้ำนมคือธรรมอันสงบรินรดร” เนื้อความในที่นี้ ตรงกับที่ปรากฏอยู่ในคัมภีร์จตุรารักษาข้าวว่า กายทั้งสอง คือ รูปายกับธรรมภาย มีลักษณะแยกกันอย่างชัดเจน รูปาย ก็คือ กายเนื้อของคนตามปกติ ส่วนธรรมภายในนั้นจะมีลักษณะพิเศษบางประการที่อยู่เหนือกฎเกณฑ์ของธรรมชาติ สำหรับในที่นี้หมายถึง เมื่อได้รับธรรมภายในแล้วจะพบกับธรรมอันสงบรินรดร ในขณะทีคัมภีร์จตุรารักษาข้าวว่า เมื่อมีธรรมภายในแล้วจะมึคั่งหรือมาไปด้วยอาญา คือความรู้เฉพาที่ไม่ทั่วไป ส่วนพระบาลีในอัตสัณฑสังคถสกสภรปทนครูว่่า พระปฐมตรัสสัมมา สัมพุทธเจ้าทรงมีธรรมภายในอันเป็นบ่อนเกิดแห่งรัตนะโดยส่วนเดียว่าที่ใคร ๆ