หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโอราณ : หน้า 135/278

หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโอราณ 1 ฉบับประชาชน นั้กล่าวถึงพระญาณต่างๆ ของพระพุทธเจ้า เช่น พระสัพพัญญาณ และพระทศพลญาณ เป็นต้น รวม 26 ประกอบกันขึ้นเป็นพระธรรมกายพร้อมกับผ้าคล้องอีก 4 รายการ ในท้ายคัมภีร์ได้กล่าวไว้ว่า พระพุทธเจ้าอยู่เหนือเทวดาและมนุษย์ทั้งปวงด้วยธรรมภายใน ซึ่งทำให้ทราบได้ว่าธรรมกายในคัมภีร์นี้เป็นธรรมกายของพระพุทธเจ้า คาดว่าที่กล่าวถึงข้อความตรงกันกับธรรมภายในศาลาจักรหลักที่ 54 วัดเสือ จ.พิษณุโลก รัฐสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์ และตรงกันจารึกลานเงินบรรจงทองในเจดีย์พระศรีสรรเพชฒาอญ ญาณ วัดพระเชตุพนฯ กรุงเทพฯ แสดงว่าธรรมกายซึ่งเป็นกายแห่งญาณรู้แจ้งต่างๆ นั้น เป็นที่รู้จักในสังคมขั้นสูงของสยามมาตั้งแต่สมัยอยุธยาถึงรัตนโกสินทร์ตอนต้น อีกคัมภีร์หนึ่งที่ให้ข้อมูลธรรมกายคือคัมภีร์รูปปถสัมภิษฐ์ประกอบด้วยคาถาภาษาบาลี 272 บทและภาคภาษาไทยซึ่งใช้ข้อความหาสันดลหลง ซึ่งอาจมีอายุย้อนหลังไปถึงสมัยสงครามล้านนา กับจีนอ๋อที่เชียงแสน พ.ศ. 1950 รัฐสมเด็จพระเจ้านั่งเทียน คำอุปัปสนติเป็นที่นิยมในพม่า ถึงความศักดิ์สิทธิ์ทดท้อยถึงศวรรษที่ 20 คาถาบทที่ 256 กล่าวถึงพระธรรมกายว่าไม่อาจเห็นได้ด้วยตามแต่เห็นได้ด้วยปัญญา พร้อมกับเขียนว่าธรรมกายประกอบขึ้นด้วย พระสัพพัญญูญาณซึ่งสอดคล้องกับคาถาธรรมภายในที่กล่าวไว้แล้วนั้น ต่อมาเป็นการกล่าวสรรเสริญรูปของพระพุทธเจ้า จึงต้องเป็นการระงับกายที่แตกต่างออกไปไม่ได้รูปนาย ประกอบกับคาถาประกบคาถาบทที่ 257 ซึ่งเป็นการกล่าวถึงพระธรรม 84000 ธรรมขันธ์ 9 หมวดหมู่ หากคาถาอุปปาตันแต่งนี้ใน พ.ศ. 1950 จริง พระธรรมกายต้องเป็นที่รู้จักอย่างน้อย 6 ศตวรรษมาแล้ว 134 | ศาสตราจารย์กิตติคุณ สัญญา สุทธรรม์