มิจฉาทิฏฐิ และ สัมมาทิฏฐิ: ความเข้าใจและผลกระทบ : หน้า 24/298

เป็นความจริงว่า มิจฉาทิฏฐิ กับสัมมาทิฏฐินั้น เป็นความเข้าใจ หรือเป็นความเห็นที่เป็นคู่ โดยทั่วไปแล้วมิจฉาทิฏฐิมักจะมีอำนาจอิทธิพลเหนือสัมมาทิฏฐิ เพราะเหตุนี้ ปัญหาต่างๆ ในสังคมและในโลก จึงไม่เคยลดลงเลย ทว่านับวันมีแต่จะทวีขึ้นเรื่อยๆ ปรปักษ์ต่อกันอย่างถาวร ปัญหาเลวร้ายต่างๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมทุกระดับ ล้วนมีสาเหตุมาจากความเห็นผิดทั้งสิ้น แต่ การที่สังคมของเรายังไม่มีปัญหาเลวร้ายถึงขั้นกลียุค ก็เพราะยังมีผู้คนที่มีความเห็นถูกต้อง คานอำนาจ อิทธิพลกันอยู่ พระพุทธศาสนาได้กล่าวถึงความเห็นถูกและความเห็นผิดอันเป็นคู่ปรปักษ์ต่อกันไว้ 10 คู่ ซึ่ง สามารถแสดงเปรียบเทียบกัน ดังตารางต่อไปนี้ สัมมาทิฏฐิ 10 1) ทานที่ให้แล้วมีผล (อตฺถิ ทินน์) 2) การสงเคราะห์ที่ทำแล้วมีผล (อตฺถิ ยิฏฐ์) 3) การเซ่นสรวงมีผล (อตฺถิ หุต) 4) ผลคือวิบากของกรรมที่ทำดีและทำ ชั่วมี (อตฺถิ สุกตทุกกฏานํ กมฺมานํ ผล วิปาโก) 5) โลกนี้มี (อตฺถิ อยู๋ โลโก) 6) โลกหน้ามี (อตฺถิ ปโร โลโก) 7) มารดามี (อตฺถิ มาตา) 8) บิดามี (อตฺถิ ปิตา) 9) สัตว์ผุดขึ้นเกิดมี (อตฺถิ สตฺตา โอปปาติกา) 10) ในโลกนี้มีสมณพราหมณ์ ผู้ประพฤติดีปฏิบัติชอบ ชนิดที่ทำให้แจ้งด้วยความรู้ยิ่งเอง แล้วประกาศ โลกนี้และโลกหน้า (อตฺถิ โลเก สมณพฺราหฺมณา สมมคฺค ตา สมมาปฏิปนฺนา เย อิมญฺจ โลก ปรญฺจ โลก์ สย์ อภิญญา สจฺฉิกตวา ปเวเทนตีติ) มิจฉาทิฏฐิ 10 1) ทานที่ให้แล้วไม่มีผล (นตฺถิ ทินฺนํ) 2) การสงเคราะห์ที่ทำแล้วไม่มีผล (นตฺถิ ยิฏฐ์) 3) การเซ่นสรวงไม่มีผล (นตฺถิ หุต) 4) ผลคือวิบากของกรรมที่ทำดีและ ทำชั่วไม่มี (นตฺถิ สุกตทุกกฏาน กมฺมานํ ผลํ วิปาโก) 5) โลกนี้ไม่มี (นตฺถิ อยู๋ โลโก) 6) โลกหน้าไม่มี (นตฺถิ ปโร โลโก) 7) มารดาไม่มี (นตฺถิ มาตา) 8) บิดาไม่มี (นตฺถิ ปิตา) 9) สัตว์ผุดขึ้นเกิดไม่มี (นตฺถิ สตฺตา โอปปาติกา) 10) ในโลกนี้ไม่มีสมณพราหมณ์ ผู้ประพฤติดีปฏิบัติชอบ ชนิดที่ทำให้แจ้งด้วยความรู้ยิ่งเอง แล้วประกาศ โลกนี้ และโลกหน้า (นตฺถิ โลเก สมณพฺราหฺมณา สมมคฺคตา สมมาปฏิปนฺนา เย อิมญฺจ โลก์ ปรญฺจ โลก์ สย์ อภิญญาสจฺฉิกตวา ปเวเทนตีติ) บ ท ที่ 1 แ น ว คิ ด ใ น ก า ร ป ฏิรูป มนุษย์ DOUG