ความสำคัญของการทำสังคมสงเคราะห์ในพระพุทธศาสนา : หน้า 31/298

ข้อนี้ฉันใดก็ฉันนั้น ถ้าผู้คนในสังคมที่มีโอกาสดีกว่า ไม่คิดสงเคราะห์ผู้ด้อยโอกาส มิวันใดวันหนึ่งโทษภัย นั้นก็จะลามมาถึงตนอย่างไม่มีทางหลีกเลี่ยง นี่คือโทษภัยของการที่ผู้คนไม่เห็นประโยชน์ของการทำ สังคมสงเคราะห์ ในพระพุทธศาสนาเรียกการทำสังคมสงเคราะห์ว่า “ยัญ” หรือ “ยัญที่บูชาแล้ว” พระสัมมา สัมพุทธเจ้าตรัสว่า “ยัญที่บูชาแล้วมีผล” คือ มีผลดี หรือมีประโยชน์ ควรทำอย่างยิ่ง ใครก็ตามที่มีความ เห็นว่า “ยัญที่บูชาแล้วไม่มีผล” ความเห็นผิดของเขาชื่อว่า “มิจฉาทิฏฐิ” ในทางกลับกัน ใครก็ตามที่มีความ เห็นถูกว่า “ยัญที่บูชาแล้วมีผล” ความเห็นของเขาชื่อว่า “สัมมาทิฏฐิ” สรุป สาระสำคัญเกี่ยวกับการสงเคราะห์หรือยัญที่บูชาแล้ว ก็คือ ความเห็นที่ว่า “การสงเคราะห์มี ผลดี” (ยัญที่บูชาแล้วมีผล) เป็นเรื่องสภาพของใจคนที่กอปรด้วย “กรุณาจิต” คือเมื่อเห็นใครตกทุกข์ได้ยาก แล้วทนนิ่งเฉยอยู่ไม่ได้ มีใจปรารถนาอยากจะช่วยเขาให้พ้นทุกข์ ถ้าอยู่ในสภาวะที่ตนทำได้จะต้องขวนขวาย ยื่นมือเข้าไปช่วยเหลือด้วยน้ำใจที่เอื้ออาทรเป็นอย่างยิ่ง และด้วยตระหนักในวิบากของกรรมดี เป็นสภาพใจ ที่พัฒนาความรับผิดชอบต่อผู้อื่นขึ้นมาอีกระดับหนึ่งของมนุษยชาติ บุคคลที่มีสภาพจิตใจกอปรด้วย “กรุณาจิต” เช่นนี้ ชื่อว่ามีความเห็นถูก เป็น “สัมมาทิฏฐิ ในทางกลับกัน บุคคลที่มีจิตใจมืดมนด้วยอำนาจกิเลส จิตใจยังไม่พัฒนาเพราะขาดธรรมะ ห่าง ไกลบัณฑิต มีจิตใจเป็นพาล คบหาสมาคมอยู่กับคนพาล สภาพจิตใจขาดกรุณาธรรม จึงเห็นว่า “การสงเคราะห์ ไม่มีผลดีอะไร” จึงไม่คิดสงเคราะห์ผู้ตกทุกข์ได้ยาก ในบางครั้งยังฉวยโอกาสเบียดบังทรัพย์สินสิ่งของที่มี ผู้บริจาคให้ผู้คนที่ตกทุกข์ได้ยากมาเป็นของตนด้วยซ้ำ บุคคลที่จิตใจขาดกรุณาธรรม และความรับผิดชอบ ต่อผู้อื่นเช่นนี้ ชื่อว่ามีความเห็นผิดเป็น “มิจฉาทิฏฐิ” 1.3.3 ความเห็นเกี่ยวกับการบูชาบุคคลที่ควรบูชา การบูชา คือ อะไร การบูชาในบริบทนี้ หมายถึง การยกย่องคุณความดีและความสามารถของบุคคล คำว่า คุณความดี หมายถึง คุณธรรมอันเป็นลักษณะนิสัย และพฤติกรรมประจำตัวบุคคล หรืออาจหมายถึง การทำคุณประโยชน์แก่ผู้อื่น แก่สังคมส่วนรวม ด้วยความปรารถนาดีอย่างบริสุทธิ์ใจ เช่น การทำ สังคมสงเคราะห์ ศาสนสงเคราะห์ เป็นต้น ใครคือบุคคลที่ควรบูชา บุคคลที่ควรบูชา อาจแบ่งออกได้เป็น 4 กลุ่ม คือ 16 DOU สูตรสำเร็จ การพัฒนาสังคมโลก