ความไม่แน่นอนและคุณค่าของการเกิดเป็นมนุษย์ : หน้า 45/298

ความไม่แน่นอนนี้เกิดจากอะไร ความไม่แน่นอนนี้ล้วนเกิดจากกรรมของเราเอง ซึ่งอาจจะเป็นได้ทั้งกรรมในอดีตชาติของเรา เพียงลำพังๆ ที่ยังตามส่งผลอยู่ หรือกรรมที่เราทำขึ้นใหม่ในชาตินี้ร่วมด้วยก็ได้ ดังที่ได้กล่าวแล้วว่า การ ออกผลของกรรมเป็นเรื่องสลับซับซ้อนมาก เกินกว่า ที่เราจะคิดหาเหตุและผล ที่ถูกต้องตามความเป็น จริงอย่างชัดเจนเช่นสมการคณิตศาสตร์ได้ ต่อเมื่อไรมีดวงตาเห็นธรรมแล้ว จึงจะสามารถสอบเหตุหาผล ได้ชัดเจน 3.3) โลกนี้มีคุณ หมายความว่า สังขารโลก คือร่างกายที่เป็นมนุษย์ของเรานี้มีประโยชน์ อย่างยิ่ง เนื่องจากเหมาะแก่การสร้างบุญกุศล หรือกรรมดีได้หลากหลายรูปแบบ ซึ่งสังขารของสัตวโลก ชนิดอื่นๆ ไม่ว่าจะมีเท้าน้อยเท้ามาก หรือไม่มีเท้าเลย ก็ไม่สามารถสร้างกรรมดีหรือบุญกุศลดังเช่นมนุษย์ได้ เพราะเหตุนี้ใครก็ตามที่ฆ่าตัวตาย จึงเป็นคนที่น่าสมเพชที่สุด เพราะไม่รู้คุณค่าของการได้โอกาสมาเกิด เป็นมนุษย์ ไม่รู้ถึงความโชคดีของตนที่ได้เกิดมาเป็นมนุษย์ อันที่จริงนั้นกว่าที่แต่ละคนจะได้โอกาสมาเกิด เป็นมนุษย์นั้นสุดแสนยาก พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงอุปมาความยากนี้ว่า สมมุติว่ามีเต่าตาบอดตัวหนึ่ง อาศัยอยู่ก้นมหาสมุทร ครบร้อยปีเท่านั้นจึงจะผุดขึ้นมาที่ผิวน้ำสักครั้งหนึ่ง แล้วบังเอิญสวมคอเข้าไปใน บ่วงอันหนึ่งซึ่งมีผู้โยนทิ้งไว้โดยผูกติดกับทุ่นลอยไปลอยมาอยู่บนผิวน้ำเพราะถูกคลื่นลมซัดไปมาอยู่ตลอดเวลา การได้โอกาสมา เกิดเป็นมนุษย์นั้นยังยากกว่าการที่เต่าตาบอดจะสวมคอเข้าไปในบ่วงโดยบังเอิญเสียอีก ด้วยเหตุนี้แม้ร่างกายของคนเราจะมีสภาพทุพพลภาพ ก็ยังมีคุณค่า เพราะยังสามารถใช้สร้าง บุญกุศลได้ ยิ่งกว่านั้นยังจะมีคุณค่ามากกว่าร่างกายที่สมบูรณ์แข็งแรง ซึ่งผู้เป็นเจ้าของเอาไปใช้ทำบาป อกุศลเสียอีก สำหรับโอกาสโลก คือโลกมนุษย์ที่เราอาศัยอยู่นี้ก็มีคุณแก่เราเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นที่อยู่ ของมนุษย์ จึงทำให้เรามีโอกาสสร้างกรรมดีอย่างกว้างขวาง นับตั้งแต่การให้ของบุพการีแก่บุตรเพื่อแสดง ความรักและความรับผิดชอบ การแบ่งปันระหว่างญาติมิตร เพื่อนฝูง เพื่อลดความเห็นแก่ตัวลง การ สงเคราะห์ผู้ด้อยโอกาสเพื่อลดความตระหนี้ในใจ และพัฒนาความเมตตากรุณาขึ้นมาแทน การบูชาบุคคล ที่ควรบูชาเพื่อเป็นการแสดงกตัญญูกตเวทิตาต่อผู้มีพระคุณ และคนดี ที่สำคัญก็คือ มีสมณพราหมณ์เป็นผู้ ชี้ทางสวรรค์ให้เรา อีกทั้งเป็น เนื้อนาบุญให้เราได้มีโอกาสสั่งสมบุญกุศล ได้มากยิ่งกว่าการสร้าง สาธารณ กุศลอื่นๆ แม้พระพุทธองค์ก็ทรงแสดงว่า โลกมนุษย์เป็นสุคติของเทวดาทั้งหลายที่จุติจากโลกสวรรค์ ครั้นเมื่อเทวดามาเกิดเป็นมนุษย์แล้วก็จะได้ลาภ คือศรัทธาในพระธรรมวินัยที่พระตถาคต ประกาศแล้ว ดังที่ตรัสไว้ใน ปัญจปุพพนิมิตตสูตร 2 ว่า - พาลบัณฑิตสูตร ม. อุ, มก. 23/481/155 ขุ. อิติ. มจร. 25/83/447 30 DOU สูตรสำเร็จ การพัฒนาสังคมโลก