การใช้ทรัพย์ตามหลักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า : หน้า 131/298

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงวิธีปฏิบัติไว้ 5 ประการ คือ 1. ใช้ทรัพย์นั้นบำรุงตนเอง และคนในครอบครัว ตลอดจนบริวารให้มีความสุข 2. ใช้ทรัพย์นั้นสำหรับการสร้างเครือข่ายกัลยาณมิตร ในหมู่บ้านหรือชุมชนของตน ทั้งนี้ ย่อมเป็นการกระจายทรัพย์ และเก็บออมทรัพย์ไว้ในตัวกัลยาณมิตรในเครือข่าย เพื่อให้พวกเขากลายเป็น ขุมทรัพย์เคลื่อนที่ของเรา เนื่องจากเพื่อนแท้นั้นเป็นยิ่งกว่าทรัพยากรใดๆ ในโลก 3. ใช้ทรัพย์นั้นป้องกันภัย และเผื่อฉุกเฉิน ในกรณีผู้ที่เป็นนักธุรกิจ หรือผู้ประกอบการ เมื่อมีทรัพย์แล้ว ต้องทั้งใช้เพื่อป้องกันภัยทุกรูปแบบ ทั้งเก็บไว้เพื่อเหตุฉุกเฉินด้วย ทั้งนี้ เพราะตัวทรัพย์ เองก็มีวิบัติติดมาด้วย คือชักนำภัยมาให้ตัวเรา เช่น คุณยายคนหนึ่ง ถูกลูกหลานวางยาพิษ เพื่อครอบ ครองทรัพย์สมบัติแทน ถ้าคุณยายคนนั้นเป็นคนยากจนก็คงจะไม่ถูกปลดปลงชีวิตอย่างน่าสังเวชเช่นนั้น ส่วนการเก็บไว้เพื่อเหตุฉุกเฉินนั้น ในปัจจุบันมีสถานการณ์ที่พึงต้องระมัดระวังให้มาก เช่น ถ้า เราถูกเจ้าหน้าที่ของรัฐกล่าวหาว่าทำผิดกฎหมายแล้วออกหมายจับ ถ้าเราไม่มีหลักทรัพย์ประกันตัว ก็ต้อง ถูกขัง หรือในบางกรณี แม้เราจะมีหลักทรัพย์ แต่ก็ไม่สามารถนำมาใช้เป็นหลักประกันตัวเองได้ เพราะ เจ้าหน้าที่ตั้งข้อหาว่าหลักทรัพย์ของเราได้มาโดยทุจริตในกรณีเช่นนี้ ถ้าเราขาดกัลยาณมิตรเข้ามาช่วยเหลือ เราก็ต้องถูกขังหมดอิสรภาพ เป็นต้น 4. ใช้ทรัพย์ทําพลี 5 อย่าง คือ 1) ญาติพลี หมายถึง สงเคราะห์ญาติ 2) อติถิพลี หมายถึง ใช้ทรัพย์สำหรับต้อนรับแขก 3) ปุพพเปตพลี หมายถึง ทำบุญอุทิศให้ผู้ตาย 4) ราชพลี หมายถึง ถวายเป็นของหลวง เช่นการเสียภาษีอากร เป็นต้น 5) เทวตาพลี หมายถึง ทำบุญอุทิศให้เทวดา เพื่อเทวดาจะได้ลงคุ้มครองรักษา 5. ใช้ทรัพย์ทำบุญกับเนื้อนาบุญ หมายถึงการถวายจตุปัจจัยไทยทานแก่พระสงฆ์ผู้ ประพฤติดีปฏิบัติชอบ ซึ่งเป็นการทำบุญที่มีอานิสงส์สูงกว่าการใช้ทรัพย์สร้างบุญกุศลทั้ง 4 ข้อแรก เป็นสิ่งแน่นอนว่า เมื่อเราใช้ทรัพย์ โดยวิธีการทั้ง 5 ประการนี้ ทรัพย์ของเราย่อมลดลงหรือ หมดไป เราก็ไม่ควรร้อนอกร้อนใจ เพราะเราได้รับผลบุญมาแล้ว ในทางกลับกัน หลังจากที่ใช้ทรัพย์ทำบุญ ไปแล้ว ถ้าเรากลับมีโอกาสได้ทรัพย์เพิ่มพูนขึ้นอีกมาก เราก็ไม่มีความร้อนใจอีกเหมือนกัน คือไม่ร้อนใจว่า จะบริหารทรัพย์นั้นอย่างไร เพราะรู้จักวิธีใช้ให้มีประโยชน์สูงสุดอยู่แล้ว ครั้นเมื่อถึงเวลาจะละจากโลกนี้ไป ก็ระลึกด้วยความปลื้มปีติว่า เราได้ใช้จ่ายโภคทรัพย์เลี้ยง * อาทิยสูตร อัง, ปัญจก. มจร. 22/41/64 116 DOU สูตรสำเร็จ การพัฒนาสังคมโลก