ข้อความต้นฉบับในหน้า
ต่อการประพฤติปฏิบัติธรรมอย่างเคร่งครัด
ในทางกลับกัน บุคคลที่เห็นว่าตายแล้วสูญหมด ชีวิตจบสิ้นอยู่ที่เชิงตะกอนหรือหลุมฝังศพ ไม่
สนใจไยดีกับเรื่องการทำกรรมดี ไม่สนใจสั่งสมบุญกุศลไว้สำหรับภพชาติต่อๆ ไป ยิ่งกว่านั้นยังกล้า
ทำกรรมชั่วโดยไม่อายและไม่กลัวบาป บุคคลที่มีสภาพจิตใจเช่นนี้ ชื่อว่ามีความเห็นผิดเป็น “มิจฉาทิฏฐิ”
1.3.7 ความเห็นเกี่ยวกับพระคุณของมารดา
มารดามีพระคุณต่อบุตรหรือไม่
คนเราโดยทั่วไปที่มีสติสัมปชัญญะบริบูรณ์ ได้รับการอบรมในด้านศีลธรรมมาเป็นอย่างดี ย่อม
เห็นว่ามารดามีพระคุณต่อบุตรเป็นอย่างมาก หรือเห็นว่ามารดาของตนมีพระคุณต่อตนเป็นอย่างมากนั่นเอง
แต่ถ้าถามว่ามารดามีพระคุณต่อบุตรอย่างไร
ผู้คนส่วนมากก็จะกล่าวพรรณนาถึงพระคุณของมารดาในฐานะที่ต้องลำบากอุ้มครรภ์มาเป็น
เวลาถึง 9 เดือน หรือ 10 เดือน ขณะที่คลอดบุตรก็ต้องประสบกับความเจ็บปวดรวดร้าวสุดชีวิต ครั้น
เมื่อบุตรถือกำเนิดมาแล้ว มารดาก็ต้องประคบประหงมเลี้ยงดูเป็นอย่างดี เมื่อเจริญเติบโตขึ้น มารดาก็จะ
ต้องใช้จ่ายเงินทองเป็นจำนวนมาก เพื่อสนับสนุนการศึกษาเล่าเรียนของบุตร เมื่อบุตรจบการศึกษา มีการ
งานทำเป็นหลักแหล่งแล้ว ถ้าจะแต่งงานมีครอบครัว มารดาก็จะต้องมอบมรดกให้อีก ผู้คนร้อยทั้งร้อยก็
มักจะพรรณนาพระคุณของมารดาในทำนองนี้
บุตรที่ไม่รู้ซึ้งถึงพระคุณมารดาของตนมีหรือไม่
ตอบได้ว่ามี และมีอยู่ไม่น้อย สาเหตุที่บุตรนึกถึงพระคุณของมารดาตนไม่ออก ก็เพราะ
อำนาจกิเลสที่นอนเนื่องอยู่ในกมลสันดานมาบดบังปัญญาของบุตรนั่นเอง แต่ทั้งนี้ก็สืบเนื่องมาจาก การ
ประพฤติปฏิบัติของมารดา รวมทั้งบิดาและสมาชิกของแต่ละครอบครัวเป็นสำคัญ เช่นบุตรบางคนมีความ
โกรธเคือง มารดาที่เป็นคนเคร่งครัดต่อระเบียบวินัย และขนบธรรมเนียมประเพณีมาก ตนจึงถูกมารดา
ติเตียนดุด่าว่ากล่าว หรือลงโทษอยู่เสมอ แม้ทำผิดระเบียบของบ้านเพียงเล็กน้อย จึงมีความขัดเคืองว่า
ตนถูกมารดาเข้มงวดกวดขันอย่างไร้เหตุผล ทำให้ตนไม่มีเสรีภาพในการทำสิ่งต่างๆ ตามที่ตนปรารถนา
บางครั้งถึง กับคิดจะหนีมารดาไปอยู่ที่อื่น หรืออยู่กับคนอื่นเสียด้วยซ้ำ
บางคนก็มีความโกรธเคืองที่ไม่ได้รับความเป็นธรรมจากมารดา เห็นว่ามารดามีความลำเอียง
ทุกเรื่อง รักลูกไม่เท่ากัน ใครเป็นลูกรักของแม่ แม้จะทำผิดถูกชั่วดีอย่างไร แม่ก็ชื่นชมทุกกรณี ส่วนลูกชัง
ของแม่ แม้จะทำดีทำถูก นอกจากจะไม่ได้รับคำชมแล้ว แม่ยังพูดประชดประชันให้อีก แต่ถ้าทำผิด
พลาดเมื่อใด จะต้องถูกลงโทษให้อับอาย ครั้นเมื่อลูกเติบโตเป็นผู้ใหญ่พ้นไปจากอกแม่ การแบ่งทรัพย์สิน
บ ท ที่ 1 แ น ว คิ ด ใ น ก า ร ป ฏิรูป มนุษย์ DOU 41