พระคุณของมารดาในพุทธศาสนา : หน้า 58/298

จะด้วยเหตุผลกลใดก็ตาม สมมุติว่าตกไปอยู่ในการเลี้ยงดูของแม่ลิงชิมแปนซีตัวหนึ่งที่รักใคร่เอ็นดูเรา เหมือนลูกของมัน ถามว่า ครั้นเมื่อเราเจริญเติบโตขึ้น ทั้งๆ ที่ มีรูปร่างหน้าตาเหมือนมนุษย์ แต่ความคิด จิตใจของเราจะเหมือนมนุษย์ หรือเหมือนลิงชิมแปนซี แน่นอนเหลือเกินว่าความคิดจิตใจของเราก็คงจะไม่ แตกต่างกับลิงชิมแปนซีเลย แม่ลิงชิมแปนซีคงจะปลูกฝังให้เรารู้จักคิด และทำสิ่งต่างๆ เหมือนกับลูกของ มันนั่นเอง แต่เพราะเหตุที่มารดาของเราเป็นมนุษย์จึงอบรมสั่งสอนเราให้มีความคิดจิตใจเป็นมนุษย์ เป็นต้น ว่า ให้มีความรัก ความโอบอ้อมอารี และความเมตตากรุณาต่อเพื่อนมนุษย์ ด้วยการแบ่งปันกัน สงเคราะห์ ช่วยเหลือกันในยามยาก ให้รู้จักเคารพยกย่องกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้องยกย่องบูชาคนดี ให้รู้จักว่าสิ่งใดดี สิ่งใดชั่ว แล้วเลือกทำแต่สิ่งที่ดี โดยสรุปก็คือการที่เรามีจิตใจเป็นมนุษย์ ก็เพราะมีมารดาเป็นคนแรกที่ อบรมบ่มนิสัยให้ นี้ก็เป็นพระคุณอันยิ่งใหญ่ของมารดาอีกประการหนึ่ง อย่างไรก็ตาม แม้มารดาบางคนจะบกพร่องในการเป็นต้นแบบด้านจิตใจ หรือมีการ กระทำที่ทำให้บุตรโกรธเคือง คับแค้นใจ หรือไม่มีมรดกมอบให้ลูกเลย แต่มารดาก็ยังมีพระคุณต่อ บุตรอย่างแน่นอน เพียงแต่มีความบกพร่องในพระคุณประการที่ 3 เท่านั้น 4) เป็นบุพการี แปลว่า เป็นคนให้อุปการะก่อน ในพระพุทธศาสนา เรียกพ่อแม่ว่าเป็น “บุพการี” ของบุตร จัดเป็นบุคคลหาได้ยากในโลกอันดับแรก เหตุที่จัดว่ามารดาเป็นบุพการีของบุตร ก็เพราะมารดาเป็นผู้ให้ความอุปการะแก่บุตรก่อนโดย ไม่มีการยื่นเงื่อนไขใดๆ นับตั้งแต่ให้ชีวิตในครรภ์ ให้การดูแลประคบประหงมอย่างดีมาตั้งแต่เป็นทารกจน กระทั่งเจริญเติบโตขึ้นเรื่อยๆ โดยไม่รู้เลยว่าบุตรจะเป็นคนอย่างไรในภายภาคหน้า จะเป็นคนเนรคุณหรือไม่ แต่ก็มุ่งมาดปรารถนาให้บุตรมีความสุขความเจริญ จึงพยายามพร่ำสอนให้การอบรมบ่มนิสัยเพื่อให้บุตร เป็นคนดี โดยไม่เห็นแก่ความเหนื่อยยาก ครั้นเมื่อเติบใหญ่ก็ลงทุนส่งเสริมสนับสนุน ให้บุตรได้รับการ ศึกษาเล่าเรียนให้มากที่สุด ไม่ให้น้อยหน้าใคร ถ้าเปรียบมารดาเป็นนายทุนออกเงินกู้ ก็เป็นนายทุนที่ใจดีที่สุดในโลก เพราะนอกจากจะไม่คิด ดอกเบี้ยเงินกู้แล้ว ยังไม่เคยอนาทรร้อนใจเลยว่า ลูกหนี้จะชำระหนี้คืนให้หรือไม่ มิหนำซ้ำเมื่อบุตรออก เรือนไปแล้ว ยังแถมมรดกของตน (ถ้ามี) ให้ไปทำทุนอีกด้วย เป็นนายทุนที่ไม่หน้าเลือด แต่มีเมตตาธรรม อย่างสูงที่บุตรจะพึงหาได้ในโลกนี้ ก็มีเฉพาะบุพการีของตนเท่านั้น นี่คือพระคุณอันยิ่งใหญ่ของมารดาที่มี ต่อบุตรอีกประการหนึ่ง ทำไมต้องมีความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องพระคุณของมารดา การทำความเข้าใจให้ถูกต้องเกี่ยวกับพระคุณของมารดา มิได้ก่อให้เกิดประโยชน์เฉพาะแก่ ฝ่ายบุตรเท่านั้น แต่ยังเกิดประโยชน์อย่างมากต่อฝ่ายมารดาอีกด้วย บ ท ที่ 1 แ น ว คิ ด ใ น ก า ร ป ฏิรูป มนุษย์ DOU 43