กรรมชั่วและกรรมดีในพระพุทธศาสนา : หน้า 35/298

กรรมชั่ว หมายถึงอะไร “กรรมชั่ว” หมายถึง การกระทำโดยทุจริต ทางกาย วาจา ใจ ผู้ทำกรรมชั่ว ย่อมทำผิดศีล ผิด ธรรม ผิดกฎหมาย มีความคิดทุจริต คิดก่อกรรมทำบาปด้วยประการทั้งปวง เป็นการกระทำที่ก่อให้เกิด ทุกข์และโทษทั้งแก่ตนเอง ผู้อื่น รวมถึงสังคมโดยรวม พระพุทธศาสนามีเกณฑ์การตัดสินกรรมดี กรรมชั่วอย่างไร เกณฑ์ตัดสินว่ากรรมใดเป็นกรรมดี มีชื่อทางธรรมว่า “กุศลกรรมบถ 10” ประกอบด้วยเกณฑ์ 3 ทาง คือ ทางกาย ทางวาจา และทางใจ ดังนี้ 1) กรรมดีทางกาย ได้แก่การกระทำใดๆ ก็ตามทางกายที่เว้นขาดจากการประพฤติผิดศีล 3 ข้อ แรก ซึ่งประกอบด้วย 1.1) เจตนาเว้นขาดจากการฆ่าสัตว์ตัดชีวิต (ปาณาติปาตา เวรมณี) ตลอดถึงการงดเว้นจาก การเบียดเบียนคนและสัตว์ ด้วยการทำร้ายร่างกาย การกักขัง และทรมานด้วยวิธีต่างๆ เป็นต้น นอกจากไม่ฆ่าไม่เบียดเบียนชีวิตของผู้คน และสัตว์ต่างๆแล้ว ยังมีความเมตตา กรุณาต่อคน และสัตว์อื่นด้วย 1.2) เจตนาเว้นขาดจากการถือเอาของที่เขามิได้ให้มาเป็นของตน (อทินนาทานา เวรมณี) เช่น ลักขโมย จี้ปล้น โจร กรรม คดโกงคอรัปชั่น ละเมิดกรรมสิทธิ์ เป็นต้น นอกจากเว้นขาดจากพฤติกรรมดังกล่าวแล้ว ก็จำเป็นต้องประกอบอาชีพเลี้ยง ชีวิตอย่างสุจริตด้วย 1.3) เจตนาเว้นขาดจากการประพฤติผิดทางเพศ (กาเมสุมิจฉาจารา เวรมณี) ขณะเดียวกันก็ รู้จักควบคุมตนมิให้หมกมุ่นอยู่กับเรื่องกามารมณ์ โดยการหาโอกาสศึกษาธรรมะและ ประพฤติพรหมจรรย์ตามความเหมาะสม 2) กรรมดีทางวาจา ได้แก่การไม่ทำผิดศีลข้อ 4 ซึ่งแยกออกเป็น 4 ประการ คือ 2.1) เจตนาเว้นขาดจากการพูดเท็จ (มุสาวาทา เวรมณี) ขณะเดียวกันก็พูดแต่คำจริง รักษา สัจจะ รักษาคำมั่น สัญญาเสมอ 2.2) เจตนาเว้นขาดจากการพูดส่อเสียด (ปิสุณาย วาจาย เวรมณี) คือการพูดที่ทำให้คน แตกกัน ขณะเดียวกันก็มีคำพูดที่ส่งเสริมให้ผู้คนมีความรักใคร่สามัคคีกลมเกลียวกัน 2.3) เจตนาเว้นขาดจากการพูดคำหยาบ (ผรุสาย วาจาย เวรมณี) ขณะเดียวกันก็พูดแต่ ถ้อยคำสุภาพอ่อนหวาน มีปิยวาจา พูดให้กำลังใจผู้ฟังอยู่เสมอ 2.4) เจตนาเว้นขาดจากการพูดเพ้อเจ้อ นินทา (สัมผัปปลาปาย วาจาย เวรมณี) ขณะ 20 DOU สูตรสำเร็จ การพัฒนาสังคมโลก