ข้อความต้นฉบับในหน้า
อย่างไรก็ตาม สำหรับเรื่องกิริยามารยาทนี้ ผู้เป็นพ่อแม่ผู้ปกครองควรจะให้ความเอาใจใส่ฝึก
เพื่อว่าจะไม่ต้องเป็นภาระหนักของครูอาจารย์ซึ่งจะมีส่วนอนุเคราะห์
อบรมลูกหลานของตนเป็นอย่างดี
ให้การเรียนการสอนดำเนินไปอย่างมีประสิทธิผล
อนึ่ง มีข้อสังเกตว่านักเรียนที่มีกิริยามารยาทดีนั้น มักจะมีสัมฤทธิผล ทางการเรียนดีตามมา
ด้วย ผิดกับเด็กนักเรียนที่หยาบคายกักขฬะ ซึ่งมักจะเป็นเด็กเกเรและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำมาก
แนะนำดีมีขอบเขตจำกัดอยู่ในเรื่องมารยาทเท่านั้นหรือ
ยังมีเรื่องสำคัญมากอีกเรื่องหนึ่ง ที่ครูอาจารย์จะต้องแนะนำอบรมศิษย์ เรื่องนั้นก็คือ การไม่
คบคนพาล ไม่คบเพื่อนชั่ว คำแนะนำนี้ย่อมหมายความว่าครูอาจารย์จะต้องชี้แจงลักษณะนิสัยของมิตร
เทียมและมิตรแท้ โดยเปรียบเทียบให้ศิษย์เห็นอย่างชัดเจน ทั้งนี้ย่อมมีนัยว่าครูอาจารย์ต้องอบรมสั่งสอน
ปลูกฝังให้ศิษย์ของตนให้เป็นมิตรแท้ด้วย เพราะถ้าเป็นมิตรเทียมก็จะไม่มีใครต้องการคบหาสมาคมด้วย
การที่ครูอาจารย์จะแนะนำศิษย์ ให้เข้าใจเรื่องมิตรเทียม และมิตรแท้อย่างลึกซึ้ง จำเป็นจะ
ต้องแนะนำให้เชื่อมโยงไปถึงสัมมาทิฏฐิ 10 ประการด้วย
กล่าวโดยสรุปได้ว่า หน้าที่ประการที่ 1 ของทิศเบื้องขวา ก็คือ ครูอาจารย์ทุกๆ ท่านต้องปลูก
ฝังความรู้ทางธรรม พร้อมทั้งวินัยทางกายและวาจา ให้แก่ศิษย์อย่างดีที่สุดนั่นเองเพื่อศิษย์จะได้อยู่ร่วมใน
สังคมอย่างเป็นสุข
2) ให้เรียนดี
ให้เรียนดี คือเรียนอะไร
สิ่งที่จะต้องเรียนในบริบทนี้ คือ ความรู้ทางโลก ซึ่งตรงกับคำว่า ศิลปวิทยา ดังได้อธิบายไว้
แล้วในทิศเบื้องหน้า ซึ่งคนเราทุกคนจำเป็นต้องเรียนรู้ไว้สำหรับทำมาหากินเลี้ยงชีวิต
ให้เรียนดีมีความหมายอย่างไร
ความหมายของ “ให้เรียนดี” ในที่นี้หมายถึง ครูอาจารย์ ต้องจัดการเรียนการสอนให้ศิษย์
เกิดความเข้าใจเนื้อหาสาระของวิชาที่เรียนอย่างแท้จริง เพื่อให้สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริง หรือนำ
ไปประกอบอาชีพเลี้ยงชีวิตได้จริง ไม่ใช่สักแต่ว่าเรียนเพื่อรับประกาศนียบัตร หรือปริญญาบัตร ไว้ใช้เป็น
ใบสมัครงาน หรือเป็นหลักฐานเข้าไปสู่การทำงานแบบมี “เส้นสาย” ผลักดัน แต่ครั้นเมื่อต้องปฏิบัติงานใน
หน้าที่ ก็ไม่มีประสิทธิภาพพอที่จะทำงาน ยังต้องฝึกงานกันอีกนาน เช่น นักศึกษาบางคนที่เรียนจบสาขา
เลขานุการ ครั้นเมื่อต้องทำหน้าที่ร่างจดหมายราชการก็ยังทำไม่ถูกต้อง หรือนิสิตนักศึกษาวิชาเอกการ
สอนภาษาอังกฤษบางคน เมื่อจบออกไปเป็นครูภาษาอังกฤษ ก็ยังพูดภาษาอังกฤษไม่ถูกต้อง ยังฟัง
เจ้าของภาษาไม่เข้าใจ ยังขาดประสิทธิภาพในการสื่อสารด้วยภาษาอังกฤษ เป็นต้น
154 DOU สูตรสำเร็จ การพัฒนาสังคมโลก