การขอที่สุภาพและการใช้วาจา : หน้า 443/584

ธรรมะเพื่อประช พูดดีเป็นศรีแก่ตัว ๔๔๒ เพื่อเลี้ยงชีพ ลูกชายเศรษฐีทั้ง ๔ คน เห็นนายพรานขับเกวียน บรรทุกเนื้อมามากมาย จึงปรึกษากันว่า จะขอเนื้อกับนายพราน โดยให้ไปขอทีละคน ดูซิว่าใครจะขอได้อะไร เมื่อนายพรานขับ เกวียนมาถึง ลูกชายเศรษฐีคนแรกสำคัญตนว่า เป็นลูกเศรษฐี นึกดูถูกนายพรานว่าเป็นผู้มีชาติตระกูลต่ำกว่าตน จึงเอ่ยปาก พูดขึ้นด้วยวาจาที่ไม่สุภาพว่า “เจ้าพรานป่า เจ้าจงให้ชิ้นเนื้อแก่ ข้าบ้างสิ” แม้นายพรานจะเป็นนักล่าเนื้อ ฆ่าสัตว์ตัดชีวิตอยู่เป็น ประจํา เมื่อได้ยินถ้อยคำที่ไม่สุภาพ ทั้งยังเป็นคำพูดที่ดูถูกดูแคลน เมื่อจะขอเนื้อ ยังใช้คำพูดห้วนๆ ไม่มีสัมมาคารวะเช่นนี้ จึงตอบ กลับไปว่า “ธรรมดาบุคคลเมื่อจะเอ่ยปากขออะไรๆ กับคนอื่น ควรพูดด้วยถ้อยคําที่เป็นที่รัก กล่าวด้วยความนอบน้อม มี ความเกรงอกเกรงใจผู้อื่น แต่วาจาของท่าน หาความไพเราะ เสนาะโสตไม่ได้เลย ถ้าจะเปรียบกับส่วนหนึ่งส่วนใดของชิ้นเนื้อแล้ว ก็เป็น เช่นกับพังผืด เพราะเป็นวาจาหยาบคาย ไม่เป็นที่ชอบใจ สําหรับเรา ดังนั้นเราจะให้พังผืดแก่ท่าน” เมื่อสอนลูกชาย เศรษฐีคนแรกแล้ว ก็ตัดเอาชิ้นเนื้อส่วนที่เป็นพังผืดให้ ซึ่งทั้ง