ธรรมะเพื่อประช: แนวคิดและการสืบสวนศรัทธาในพระพุทธศาสนา : หน้า 460/584

ธรรมะเพื่อประช กัลยาณวาทะ ៤៥៩ เลื่องลือไปทั่วชมพูทวีป จึงมีเจ้าลัทธิจำนวนมากอยากทําลาย วาทะของพระพุทธองค์ โดยการให้ร้ายว่า ทรงพูดอย่างหนึ่ง ทำอีกอย่างหนึ่ง เป็นผู้ไม่มั่นคงในคำพูด เพื่อที่มหาชนจะได้ ไม่เลื่อมใส แล้วหันกลับมานับถือลัทธิของตน *นิครนถ์นาฏบุตร เจ้าลัทธิเดียรถีย์ที่ไม่ชอบใจใน พระบรมศาสดา เพราะศรัทธามหาชนของตนเองห่างเหินไป จึง แต่งปัญหาข้อหนึ่งเป็นโอวัฏฏกสาระ คือปัญหาวนเวียน ไม่มี ใครสามารถแก้ได้ ปัญหานี้นิครนถ์ใช้เวลา ๔ เดือน จึงคิดออก และยุให้อภัยราชกุมารเรียนปัญหานั้นจนแตกฉาน เพื่อจะได้ส่ง ไปโต้วาทะกับพระผู้มีพระภาคเจ้า หากพระกุมารชนะก็จะได้รับ การยกย่องจากมหาชน นิครนถ์ได้ยุยงอภัยราชกุมารว่า ขอเชิญพระองค์เสด็จ เข้าไปถามพระสมณโคดมว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ พระตถาคต จะไม่พึงตรัสพระวาจาอันไม่เป็นที่รัก ไม่เป็นที่ชอบใจของผู้อื่น บ้างหรือหนอ ถ้าพระสมณโคดมทรงพยากรณ์ว่า ตถาคตไม่พึง กล่าววาจาอันไม่เป็นที่รัก ไม่เป็นที่ชอบใจของผู้อื่น ก็ให้ทูลต่อว่า เมื่อเป็นอย่างนั้น ทําไมพระองค์จึงทรงพยากรณ์เทวทัตว่า *มก. อภัยราชกุมารสูตร เล่ม ๒๐ หน้า ๒๐๒