ธรรมะเพื่อประชา: แก้ปัญหาด้วยปัญญาอันลึกซึ้ง : หน้า 362/584

ธรรมะเพื่อประชา แก้ปัญหาด้วยปัญญาอันลึกซึ้ง (๑) ๓๖๑ มหาอำมาตย์กราบทูลว่า “บุรุษนี้เป็นผู้ตัดสินคดีความ เป็นผู้มี ความกตัญญู สมควรที่พระองค์จะทรงแต่งตั้งให้เป็นผู้วินิจฉัย คดีความของบ้านเมืองต่อไปพระเจ้าข้า” พระกุมารทอดพระเนตรเห็นกิริยามารยาท และอาการ ของผู้มาเข้าเฝ้าแล้ว ทรงรู้ทันทีว่า นี่ไม่ใช่มนุษย์แต่เป็นวานรที่ ตกแต่งมาอย่างแนบเนียน จึงตรัสด้วยพระปัญญาอันสุขุมว่า “ผู้ที่แต่งกายเป็นมนุษย์นี้มิอาจปกปิดตนได้ว่าเป็นสัตว์หน้าขน ธรรมดาสัตว์ชนิดนี้ ย่อมไม่ฉลาดในการวินิจฉัย ไฉนเลยจะ แยกแยะผิดชอบชั่วดีได้ ถ้าในเมืองของเรามีบุคคลเยี่ยงนี้เป็นผู้ ผดุงความยุติธรรม เห็นทีบ้านเมืองเราจะล่มสลาย และสัตว์ ชาติวานรพวกนี้ ก็หามีความกตัญญูมั่นคงไม่ ไฉนเลยจะเลี้ยงดู บิดามารดาผู้มีพระคุณได้ เพราะไม่อาจตระหนักถึงความดี และ พระคุณของผู้อื่นได้อย่างลึกซึ้ง ฉะนั้นเราจึงมิอาจแต่งตั้งท่าน ผู้นี้ให้เป็นอะไรทั้งสิ้น นอกเสียจากเลี้ยงไว้ดูเล่น” บรรดามหาอามาตย์ทั้งหลายที่ได้ฟังพระดำรัส ต่าง ปลื้มปีติปราโมทย์ใจเป็นอย่างยิ่งที่ได้เห็นความเฉลียวฉลาดทันคน และรอบรู้ของพระกุมารตั้งแต่ครั้งยังทรงพระเยาว์ และได้ ประชุมพร้อมใจกันอภิเษกพระกุมาร ให้เป็นบรมกษัตริย์ตั้งแต่ พระชนมายุได้เพียง ๗ ชันษา โดยไม่มีข้อกังขาใดๆ ทั้งสิ้น ข่าว ความเฉลียวฉลาด มีพระปัญญามากของพระกุมารได้แพร่