ธรรมะเพื่อประช: แก้ปัญหาด้วยปัญญาอันลึกซึ้ง (๔) : หน้า 390/584

ธรรมะเพื่อประช แก้ปัญหาด้วยปัญญาอันลึกซึ้ง (๔) ៣៨៩ “ถ้าอย่างนั้น ท่านคามณีจันท์จงนำภรรยาของบุรุษนี้ไป ไว้ในเรือนจนกว่านางจะมีครรภ์ และในเวลาที่นางคลอดบุตร แล้วจงนำบุตรมาคืนบุรุษนี้” เมื่อพระราชาตรัสอย่างนี้ โจทก์ที่ ฟังอยู่ถึงกับตะลึงตาเหลือก และเห็นท่าไม่ดีที่จะเสียภรรยาไป จึงคลานเข้าไปหมอบลงแทบเท้าของนายคามณีจันท์ อ้อนวอน ว่าขออย่าให้เขาทําตามที่รับสั่งเลย แถมยังให้ทรัพย์แก่เขาอีก แล้วหลีกหนีไป ลำาดับนั้น คนเลี้ยงม้าซึ่งเป็นโจทก์คนที่สาม ก็เข้ามา กราบทูลว่า “ท่านนี้ได้ขว้างม้าของตนจนขาหัก” นายคามณีจันท์ ปฏิเสธข้อหาที่ไม่ได้เจตนา เพราะเขาทําตามคําขอร้องของ เจ้าของม้า และได้ชี้แจงตามเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจนกระจ่าง ส่วนโจทก์ก็ยังยืนยันอยู่ว่า ตนไม่ได้บอกให้เอาก้อนหินขว้างม้า พระโพธิสัตว์ทรงล่วงรู้เหตุผลทั้งหมด จึงดำริว่า เรา ต้องข่มขู่บุรุษนี้ แล้วก็ทรงตัดสินว่า “บุรุษผู้นี้บอกให้เขาขว้าง ม้าของตนแล้วปฏิเสธว่าไม่ได้บอก มีความผิดเกิดขึ้นที่ปาก เพราะฉะนั้นท่านจงตัดลิ้นของบุรุษนี้เสีย แล้วเอาทรัพย์ของเรา พันหนึ่ง ชดใช้ค่าม้าของเขา” เมื่อโจทก์ฟังค่าตัดสินเช่นนั้นก็ ตกใจกลัว กลับให้ทรัพย์แก่นายคามณีจันท์เพราะกลัวอาญา และรีบหนีออกจากที่วินิจฉัยไป