ข้อความต้นฉบับในหน้า
ธรรมะเพื่อประชาช
บนเส้นทางของผู้นำ
๒๘๑
พระราชาเป็นผู้ตั้งอยู่ในธรรม ดำรงตนเป็นต้นแบบของ
ผู้นำที่ดี พวกเหล่าอำมาตย์จึงได้แบบอย่างที่ดี เมื่อมีปัญหาเกิด
ขึ้น ก็จะช่วยกันแก้ไขด้วยสติปัญญา โดยปราศจากความลําเอียง
พระองค์ทรงดำริว่า เราครองราชย์โดยธรรม พสกนิกรก็อยู่
ร่วมกันอย่างสงบสุข ปัญหาเรื่องราวต่างๆ ก็ไม่มี ตอนนี้เราควร
หันมาตรวจสอบข้อบกพร่องของตนเอง หากเรายังมีข้อบกพร่อง
จะได้รีบแก้ไขปรับปรุง
ตั้งแต่นั้นมา พระองค์คอยสังเกตว่า จะมีใครกล่าวโทษ
ท่านบ้างก็ไม่พบผู้ใดกล่าวโทษของท่านทั้งในที่ลับ และเปิดเผย
ทุกคนในราชสํานักพากันสรรเสริญคุณของพระองค์ แม้จะลอง
สอบถามข้าราชบริพารภายนอกถึงข้อบกพร่องของท่านเอง
ทุกคนต่างยืนกรานเป็นเสียงเดียวกันว่า “พระองค์ประพฤติชอบ
แล้ว ทรงมีความยุติธรรมกับทุกคน เหมือนดวงอาทิตย์ที่ให้
แสงสว่างแก่สรรพสัตว์อย่างถ้วนหน้าโดยไม่เลือกที่รักผลักที่ชัง”
จากนั้นพระราชาทรงสอบถามชาวเมืองในพระนคร
รวมไปถึงชาวบ้านที่อยู่นอกพระนคร แม้กระนั้น ก็ไม่พบใคร
กล่าวโทษพระองค์ มีแต่คำสรรเสริญ พระองค์จึงมีพระประสงค์
ที่จะเสด็จออกไปสอบถามชาวชนบท โดยปลอมเป็นชาวบ้านนั่ง
รถไปกับสารถีออกจากพระนครมุ่งไปยังชนบท พระองค์เที่ยว