เส้นทางความเป็นจอมปราชญ์: เรื่องของพระนาคเสน : หน้า 467/571

ธรรll เส้นทางจอมปราชญ์ (๓) ๔๖๖ อุปัชฌาย์ เนื่องจากว่าท่านเป็นผู้ที่มีปัญญามาก เล่าเรียนเขียน อ่านได้เร็วกว่าใครในยุคนั้น จึงนึกติเตียนอุปัชฌาย์ตัวเองอยู่ใน ใจว่า อุปัชฌาย์ของเรานี้ รู้แต่พระคัมภีร์ ๗ บทเท่านั้น มิได้รู้ พระพุทธพจน์อย่างอื่นเลย พระเถระท่านเป็นพระอรหันต์รู้วาระ จิตของพระนาคเสนผู้ยังเป็นปุถุชนอยู่ ก็เอ่ยขึ้นว่า “นาคเสน ท่านคิดอย่างนี้ไม่เป็นผลดีแก่ตัวท่านเลยนะ” พระนาคเสนได้ฟังอย่างนั้น ก็ยอมรับผิด ว่าแล้วจึงก้ม กราบขอขมาท่าน พระเถระจึงบอกว่า “เราจะยังไม่ยกโทษให้ จนกว่าเธอจะไปทําให้กษัตริย์แห่งเมืองสากลนคร เลื่อมใสใน พระพุทธศาสนา เลิกเบียดเบียนย่ำยีสมณพราหมณ์ เราถึงจะ ยกโทษให้เธอ” ในพรรษานั้น พระเถระจึงส่งพระนาคเสนไปอยู่ จําพรรษากับพระมหาเถระอัสสกุตตะ พระอัสสกุตตเถระรู้ว่า พระนาคเสนนี้เจ้าปัญญา มี ความรู้มาก จำต้องทดสอบความอดทน และความเคารพหน่อย ว่าแล้วตลอดทั้ง ๓ เดือนนั้น พระอัสสกุตตเถระไม่พูดกับพระ นาคเสนเลยแม้แต่คำเดียว แม้พระนาคเสนจะคอยอุปัฏฐาก ท่านทําเป็นไม่สนใจ แต่พระนาคเสนก็ทำวัตรปฏิบัติด้วยความ เคารพนอบน้อมเช่นเดิม จนถึงวันออกพรรษา พระอัสสคุตตเถระคิดว่า ถึงเวลา