เส้นทางจอมปราชญ์ (๗) : หน้า 501/571

เส้นทางจอมปราชญ์ (๗) ๕๐๐ มวลมนุษย์ทั้งหลายที่ดำรงอยู่ในโลกปัจจุบัน หรือแม้แต่ ที่เคยเกิดมาหลายภพหลายชาติ และที่กำลังจะเกิดในอนาคต บางคนมีอายุยืน บางคนมีอายุสั้น ความสั้นยาวของอายุมนุษย์ เป็นธรรมชาติที่ไม่เท่ากัน สิ่งที่ไม่แน่นอนได้หยิบยื่นสิ่งที่คาดไม่ถึง ให้กับเรามาโดยตลอด ความตายจึงเปรียบเสมือนมุมมืดที น่าเกรงขามของสรรพสัตว์ ความตายของมนุษย์มีความแตก ต่างกัน ความสงสัยในเรื่องนี้ ไม่ใช่จะพึ่งมีในยุคนี้ เคยเกิดขึ้น ในสมัยก่อนเมื่อหลายร้อยปีมาแล้ว ก็เกิดกับจอมปราชญ์แห่ง ยุคแล้วแก้ปัญหาโดยจอมปราชญ์แห่งพระพุทธศาสนาเช่นกัน ก็คือพระยามิลินท์และพระนาคเสน *หลังจากที่นักปราชญ์ทั้งสองท่าน โต้ตอบปัญหาวิสัชนา กันติดต่อมาหลายชั่วยามจนพลบค่ำ ซึ่งเป็นเวลาที่คณะสงฆ์ จะต้องบำเพ็ญสมณกิจ ปฏิบัติสมาธิภาวนา พระราชาขอตัว เสด็จกลับวังวันรุ่งขึ้นเสด็จมาแต่เช้าเพื่อถามปัญหากับพระนาคเสน เป็นอย่างนี้มาหลายวันแล้ว วิสัยของนักปราชญ์บัณฑิตนี้ จะไม่อิ่ม กับความรู้ จะรู้สึกว่าตัวเองกระหายที่อยากจะรู้แจ้งเห็นจริง ในความสงสัยนั้นๆ ตลอดเวลาเหมือนไฟที่ไม่อิ่มด้วยเชื้อ ทะเล *มิลินทปัญหา (ฉบับแปลโดย ปุ้ย แสงฉาย)