ความเพียรและการนำทาง : หน้า 77/571

เพียรเถิดจะเกิดผล ๗๖ เท่านั้น จึงเรียกท่านมา แล้วตรัสให้กำลังใจว่า “เธอบวชในศาสนา อันเป็นเครื่องนําออกจากทุกข์ได้ ทำไมจึงไม่ให้เขารู้จักเธอว่า เป็นผู้มักน้อยสันโดษ เป็นผู้สงัด ไม่คลุกคลีด้วยหมู่คณะ หรือว่า เป็นผู้ปรารภความเพียรเล่า สมัยก่อนเพราะเธอคนเดียวเท่านั้น ทำให้กองเกวียน ๕๐๐ เล่ม สามารถเดินทางผ่านทะเลทราย อันทุรกันดารไปได้ ทำให้ทุกคนได้รับความสุข ก็เพราะความ เพียรของเธอเพียงผู้เดียวเท่านั้น แต่เหตุไร บัดนี้เธอจึงละความ เพียรเสีย” จากนั้นพระองค์ทรงระลึกชาติในหนหลัง ตรัสเล่า เรื่องในอดีตชาติให้ฟังว่า สมัยหนึ่ง ในเมืองพาราณสี เราเกิดเป็นพ่อค้า ได้บรรทุก สินค้าไปขายยังต่างเมือง เราได้ชักชวนเธอ และบริวารอีก ๕๐๐ คนไปด้วย ในการเดินทางต้องข้ามทะเลทรายเป็นระยะทางถึง ๖๐ โยชน์ ในตอนกลางวันทะเลทรายร้อนระอุมาก จึงต้องหยุด พักผ่อน แล้วเดินทางในเวลากลางคืน เมื่อเราและบริวารเดินทาง รอนแรมไปใกล้จะถึงจุดหมายแล้ว เหลืออีกเพียง ๑ โยชน์เท่านั้น ซึ่งถ้าใช้เวลาเดินทางเพียงแค่คืนเดียว ก็จะข้ามพ้นเขต ทะเลทรายไปได้ ครั้นถึงเวลากลางคืน เราก็ออกเดินทางกัน โดยให้เธอ เป็นคนนำทาง สังเกตทิศจากดวงดาว เธอได้เผลอหลับไปด้วย ความอ่อนเพลีย กองเกวียนทั้งหมดจึงหลงทาง เช้าวันรุ่งขึ้นก็