พระอัสสชิและคำสอนแห่งธรรม : หน้า 43/278

ประโยค - อันต้องคำรามแทน - หน้า 40 ครั้นได้ฤกษ์บูรีวารที่เป็นอรหันต์มากขึ้นแล้ว ก็ทรงส่งไปประกาศพระศาสนา ส่วนพระองค์เองก็เสด็จไปทางหนึ่ง มัชฌิมา อุปติสาญา กับโภคิณาญา สายเมื่อหนานในมารวาสที่ยาวแสงหาโมกขธรรม และนักันไว้ว่าใครพบก่อนจงกลับมาบอกกัน ต่างคนต่างไป อุปติสาญาพบพระอัสสชิเรณพระเห็นกิริยาเนลือมใส เพียรเข้าไปได้ถาม ได้ความว่าเป็นเองสมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า แต่ท่านออกตัว่อนอย่าว่า ข้าพเจ้าว่าใหม่ ไม่สู้จะเข้าใจคำสอนว่างวาน คนอุปติสาญาพอาราธนาให้แสดงตามสติคิดว่ากัลย: [30] อุปว่า ภู่วาภาสสู น้อยหรือมากก็กล่าวเฉล อุตฺตฺเถน เม พุฤธิ กล่าวแต่เนื้อความแก่บ้าง อุตฺตฺเถน เม อ โต ฑฺโต ข้าพเจ้ามีความต้องการด้วยเนื้อความเท่านั้น กิ กนฺสี พฤฺษน พงศ์. จักใช้นำมาจากไปทำไม พระอัสสชิกล่าวว่า เย ธมฺมา เหตุปปา ธรรมหาใด มีหนูก็เป็นเดนเกิด เทสํ เหตุฯ ตกฺกตฺโต (อาหาร) พระตกตัสรัตตปาเหง่งธรรม เทสญฺ โย นิรุโธ จ เหล่านั้น และตรัสความดับแห่งธรรมเหล่านั้นด้วย เว้วามี มหาสมโณ. พระมหาสมณจะมีโภคิริร่อยอย่างนี้ 30 มิถ. 1/๔๘