พระมหาโมคัลลานเถรกับเรื่องราวในเมือง : หน้า 115/278

ประโยค - อันดับธรรมะแปล - หน้าที่ 112 วันที่หนึ่ง สมเด็จพระบรมศาสดา ทอดพระเนตรตรวจดูสัตว์วโลก เข้าพร้อมด้วยรถยาได้ปรากฏในพระญาณ จักได้บรรลุโสดา ปัดผิด ในระหว่างนั้นเข้าไปในเมือง เพื่อถวายพระเจ้ารุ่งเรืองกู กลับเห็นชนชาวชนนำนทำนมเมือง นั้นกันอยู่ เขาก็นึกอยากจะกิน บ้าง ครับนะสั่งให้ท่านกิน ก็กลัวคนคนนี้จะมากินด้วย เป็นเหตุให้ เปลืองทรัพย์มากไป ชั้นที่สุดแต่กรรญา ก็ไม่อาจจะให้กิน อย่างกล่าว ไป ถึงคนอื่น’ว่า กรรญารู้ความประสงค์ของเขา สู้ไม่เกิน แต่ช่วย ทำให้นายก็ต้องทำ ขนเครื่องมือไปถึงในปลาสถานที่ ๓ ต้อง ปิดประตูหน้าต่างเสียๆ เปิดไว้แต่หน้าต่างปลาสถาน ที่ ๓ เท่านั้น. ในเวลาช่วงวันนั้น สมเด็จพระบรมศาสดา ตรัสเรียกพระมหา โมคัลลานเถระมาแล้ว ทรงเสด็จเรียนของว่าเป็นเช่นนี้ๆ แล้วทรง ส่งพระเณรไปทรมาณ เพื่อให้หายความตรมนี้ พระเณรไปทรมาณด้วย อุบายหลายอย่าง ให้หายเป็นคนตรมรื่น และให้อิ่มมเมืองไปถวาย สมเด็จพระบรมศาสดาว ที่วัดพระเชตวันได้ด้วยกำลังจิกึทรึบของตน เมื่อ สมเด็จพระบรมศาสดาพร้อมด้วยกุฏิอุปมาน ๕๐๐ รูป เสวยนมเมือง แล้วทรงทำอุโบสถ เข้ากับรถาราได้บรรลุโสดาปัตติผล. เวลาสายยันตะวันขึ้นวันหนึ่ง ภิกษุทั้งหลายนั่งประชมพูดกันอยู่ว่า พระมหาโมคัลลานเถรนี้เก่งจริง ท่านไปทรมาณเศรษฐีนี้หน่อยให้ละ พยายาม โดยไม่ต้องขออนุญาตให้ชื่นชำใจอย่างใดเลย ทำผู้ไม่มี ศรัทธาให้มีศรัทธาขึ้นได้ สมเด็จพระบรมศาสดาเสด็จมาแล้วตรัสว่า