ความเข้าใจในพระอริยเจ้าและอวิชชา : หน้า 509/607

พระอริยเจ้า ៥០៨ โมหะหุ้มห่อแล้ว ไม่มีเลย ส่วนพระอริยสาวกเหล่าใด ละ โมหะแล้ว ทำลายกองแห่งความมืดได้แล้ว พระอริยสาวก เหล่านั้นย่อมไม่ท่องเที่ยวไปอีก เพราะอวิชชาอันเป็นต้นเหตุ แห่งสงสาร ย่อมไม่มีแก่พระอริยสาวกเหล่านั้น” โลกนี้ถูกอวิชชา คือความไม่รู้แจ้งเห็นจริง ในชีวิตห่อหุ้ม เอาไว้ เหมือนเวลาที่เราเดินเข้าไปในห้องมืดๆ ไม่มีแสงสว่าง จากภายนอก หรือมีก็เป็นเพียงแสงที่สลัวๆ เดือนๆ ลางๆ ทำให้ มองไม่เห็นวัตถุต่างๆ ที่อยู่ภายใน ความมืด คืออวิชชาได้ห่อหุ้ม จิตใจของมนุษย์ไว้ ปิดบัง เห็น จำ คิด รู้ เอาไว้หมด แล้วเอา ความโลภ ความโกรธ ความหลงเข้ามาใส่ ให้หลงใหล เพลิดเพลิน เดินตามทางของพญามาร ที่คอยส่งกิเลสเข้ามาบังคับ เอิบอาบ ซึมซาบ ปนเป็น สวมซ้อน ร้อยไส้ ทำให้ต้องเวียนวนอยู่ใน สังสารวัฏเรื่อยไป อย่างไม่มีที่สิ้นสุด การตายแล้วเกิด เกิดแล้วตาย มีภพชาติมาขวางกั้น ความทรงจำของเรา ทำให้ไม่รู้ว่า เราเกิดมาจากไหน เกิดมาทำไม ตายแล้วจะไปไหน ไม่รู้จุดหมายปลายทางของชีวิต เหมือนเวลา ที่เราเดินหลงทางอยู่ในป่าใหญ่ ไม่เห็นเดือนเห็นตะวัน หา ทางออกไม่เจออย่างนั้น แต่ความหลงในชีวิตเป็นอันตราย และ เป็นภัยร้ายแรงกว่าการเดินหลงป่าหรือหลงทางมากมายนัก เพราะเป็นเหตุให้ต้องทนทุกข์ทรมานในสังสารวัฏอีกยาวนาน