ธรรมะเพื่อประชา : หน้า 550/607

ธรรมะเพื่อประชา เบื้องต้นเบื้อง นเบื้องปลายไม่ปรากฏ ៥៤៩ “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ถ้าเช่นนั้น กับหนึ่งมีประมาณเท่าใด พระเจ้าข้า” พระบรมศาสดาตรัสตอบว่า “ดูก่อนภิกษุ เรา ตถาคตจะยกอุปมาให้เธอฟัง สมมติว่า มีภูเขาศิลาลูกใหญ่ ยาว ๑ โยชน์ กว้าง ๑ โยชน์ สูง ๑ โยชน์ ไม่มีช่อง ไม่มีโพรง เป็นแท่งทึบ มีบุรุษผู้หนึ่งนำเอาผ้าขาวบางมาจากแคว้นกาสี แล้วเอาผ้านั้นลูบภูเขา ๑๐๐ ปีต่อครั้งหนึ่ง การที่ภูเขาศิลาใหญ่ แท่งนั้นจะถึงความสิ้นไป เพราะความพยายามของบุรุษนั้น ยังเร็วกว่าระยะเวลาหนึ่งกัป ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอท่องเที่ยวไปมาอยู่ในวัฏสงสาร มิใช่ ๑ กัป มิใช่ ๑,๐๐๐ กัป มิใช่ 900,000 กัป เป็นเพราะว่า วัฏสงสารนี้กำหนดที่สุดและเบื้องต้นมิได้ เราตถาคตจะยกอุปมา ให้เธอฟัง สมมติว่า มีพระนครที่ทำด้วยเหล็ก มีความยาว ๑ โยชน์ กว้าง โยชน์ ୭ สูง ๑ โยชน์ ซึ่งเป็นพระนครที่เต็มไปด้วย เมล็ดพันธุ์ผักกาด มีเมล็ดพันธุ์ผักกาดรวมกันเป็นกลุ่มก้อน ต่อมามีชายคนหนึ่งหยิบเอาเมล็ดพันธุ์ผักกาดออกจากพระนคร หนึ่งเมล็ดในทุกๆ 900 ปี ค่อยๆ หยิบออกจนกว่าจะหมด เมล็ดพันธุ์ผักกาดกองใหญ่นั้น จะพึงถึงความหมดสิ้นไปเร็วกว่า คําว่าหนึ่งกัป แต่เวลาเรียกหนึ่งกัปนั้นยังไม่ถึงความหมดสิ้น ไปเลย”