ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร (๑) : หน้า 365/607

ธัมม จัก กัป ป วัต ตน สูตร (๑) ๓๖๔ พระพุทธองค์ทรงรําลึกถึงปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ ที่เคยมี อุปการคุณต่อพระพุทธองค์ และเห็นว่ามีอุปนิสัยแห่งการตรัสรู้ ธรรมตามพระองค์ได้ ทรงเห็นว่าขณะนี้ทั้ง ๕ ท่าน พักอยู่ที่ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เขตพระนครพาราณสี จึงเสด็จพุทธดำาเนิน จากต้นมหาโพธิ์ มุ่งสู่กรุงพาราณสี สิ้นระยะทาง ๑๔ โยชน์ ในระหว่างทาง อุปกาชีวกได้พบพระผู้มีพระภาคเจ้า ระหว่างแม่น้ำคยา และต้นโพธิพฤกษ์ ได้เห็นพระวรกายของ พระผู้มีพระภาคเจ้าเปล่งปลั่งผ่องใส เห็นพระรัศมีที่แผ่ซ่านออก จากพระสรีระของพระพุทธองค์ ซึ่งไม่เคยพบเจอที่ไหนมาก่อน ท่านได้ทูลถามว่า “ดูก่อนอาวุโส อินทรีย์ของท่านผ่องใสยิ่งนัก ผิวพรรณของท่านบริสุทธิ์ผุดผ่อง ท่านบวชอุทิศใคร ใครเป็น ศาสดาของท่าน หรือท่านชอบใจธรรมของใคร” พระผู้มีพระ ภาคเจ้าทรงเห็นว่า ต่อไปในอนาคต อาชีวกนี้จะได้บรรลุธรรม ตามพระองค์ จึงได้แสดงวาทะว่า “เราเป็นผู้ครอบงำธรรมทั้งปวง รู้แจ้งธรรมทั้งปวง เป็น ผู้ที่ตัณหาและทิฏฐิไม่ฉาบทา ละธรรมเป็นไปในภพสามได้หมด เราเป็นผู้พ้นแล้วเพราะความสิ้นไปแห่งตัณหา เราตรัสรู้ยิ่งเอง โดยชอบ แล้วจะพึงอ้างใครเล่าเป็นอาจารย์ อาจารย์ของเราไม่มี บุคคลเสมอเหมือนเราก็ไม่มี ทั้งในโลกและเทวโลก เพราะเรา