วิชชาในพระพุทธศาสนา : หน้า 305/607

วิชชา ในพระพุทธศาสนา ๓๐๔ นับเข้าในวิปัสสนา ที่สามารถพิจารณาเห็นไตรลักษณ์ความไม่ เที่ยงของสังขารร่างกาย ๒. มโนมยิทธิ ฤทธิ์ทางใจ สามารถ ที่จะปาฏิหาริย์กายจากคนเดียวให้เป็นร้อยเป็นพันคนก็ได้ ๓. อิทธิวิธีแสดงฤทธิ์ได้ เหาะเหินเดินอากาศได้ เดินบนน้ำได้ ใช้อิทธิปาฏิหาริย์ลูบคลำาดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาวก็ได้ ๔. ทิพพโสต หูทิพย์ ได้ยินเสียงแม้อยู่ในที่ไกลๆ ไกลถึงร้อยโยชน์ พันโยชน์ หากมีความปรารถนาจะได้ยินแล้ว ก็สามารถได้ยินหมด ๕. เจโตปริยญาณ กำหนดรู้ใจคนอื่นได้ เมื่อต้องการ จะรู้ว่าคนนี้มีใจสะอาดหรือไม่สะอาด เขามีความคิดอย่างไร จะพูดอย่างไรกับคนนี้เขาจึงจะรู้เรื่อง ก็ต้องรู้ใจเขาก่อน 5. บุพเพนิวาสานุสติญาณ ระลึกชาติของตัวเองได้ ๗. ทิพพจักขุ มีตาทิพย์ แม้จะอยู่ในที่มืด หรืออยู่ห่างไกลกันเพียงไร หากปรารถนาจะดูก็เห็นได้ เหมือนจับมาวางอยู่ตรงหน้า ๔. อาสวักขยญาณ รู้วิธีทำอาสวะให้สิ้นไป อาสวะมี ๓ อย่าง คือ กามาสวะ ภวาสวะ อวิชชาสวะ ที่เป็นเหตุให้เกิดในภพหรือ ในอรูปภพ ทําให้ไม่รู้ปฏิจจสมุปบาท ก็ตัดขาดได้หมด ๓ วิชชาเหล่านี้ เป็นความรู้แจ้ง รู้วิเศษ เหนือสามัญชน ธรรมดา พระบรมศาสดานอกจากจะบรรลุวิชชาต่างๆ เหล่านี้แล้ว ยังทรงสมบูรณ์ด้วยจรณะ ๑๕ ซึ่งเป็นความประพฤติที่งดงาม