อนัตตลักขณสูตรและความหมายของนิพพาน : หน้า 383/607

Bsumaประช อนัตตลักขณสูตร ៣៨២ สามารถรู้เห็นได้ด้วยตัวเอง พิสูจน์ได้ด้วยใจที่หยุดนิ่งนั่นเอง เพราะพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาแห่งการปฏิบัติ จะนึกคิด ดันเดาเอาอย่างเดียวนั้นไม่ได้ ต้องลงมือปฏิบัติด้วยตัวเอง จึงจะเข้าถึงแก่นแท้ของพระพุทธศาสนา คนในสมัยก่อน โดยเฉพาะในศาสนาพราหมณ์ เขามี การถกเถียงกันมากว่า ที่สุดแห่งทุกข์ของเขานั้น เป็นอัตตาบ้าง มีลักษณะเป็นอาตมัน หรือปรมาตมันบ้าง แต่บางฝ่ายก็แย้งว่า ไม่ใช่ ทุกอย่างสูญหมด สุดท้ายของชีวิตก็เหลือแต่ความว่าง เปล่าทั้งนั้น เมื่อกล่าวถึงพระนิพพานในทางพระพุทธศาสนา พระบรมศาสดาก็ทรงได้รับคำถามเหมือนกันว่า นิพพานเป็น อัตตา หรืออนัตตา เนื่องจากพระพุทธองค์ทรงเห็นว่า หากตอบตรงๆ ว่า นิพพานเป็นอัตตา จะถูกมองว่า ทรงเห็นด้วยกับลัทธิพราหมณ์ ที่บอกว่า นิพพานเป็นอัตตา ถ้าจะทรงตอบว่า นิพพานเป็นอนัตตา จะถูกมองไปว่า ทรงเห็นด้วยกับเจ้าลัทธิที่นิยมการขาดสูญ เนื่องจากความเข้าใจกับคำว่านิพพานของแต่ละลัทธิ ก็มีความ เห็นไม่ตรงกันแล้ว เพราะฉะนั้นพระพุทธองค์จะไม่ทรงชี้ชัดว่า นิพพานเป็นอัตตาหรืออนัตตา จะทำให้เกิดการทะเลาะกันไปเสีย เปล่าๆ แต่ทรงให้นัย เหมือนที่ทรงแสดงอนัตตลักขณสูตร