ข้อความต้นฉบับในหน้า
ธรรมะเพื่อประช
พญาเนื้อยอดกตัญญู
๑๐๓
เป็นที่โจษจันของเหล่าเพื่อนสหธรรมิกทั้งหลายครั้นพระพุทธองค์
ทรงทราบดังนั้น จึงเสด็จมาตรัสถามถึงความเป็นมาของเรื่อง
“จริงหรือภิกษุ ที่ว่าเธอได้เลี้ยงดูคฤหัสถ์” เมื่อภิกษุนั้นทูลว่า
“เป็นความจริงพระเจ้าข้า แต่ผู้ที่ข้าพระองค์รับเลี้ยงนั้นเป็น
มารดาบิดาของข้าพระองค์เอง” เมื่อพระพุทธองค์ทรงทราบดังนั้น
ก็มิได้ว่ากล่าวติเตียนอะไร แต่กลับกล่าวสรรเสริญว่า “ดีแล้ว
ภิกษุที่เธอทำอย่างนี้ เธอได้ชื่อว่า เป็นผู้รักษาวงศ์ของบัณฑิต
ทั้งหลาย เพราะเมื่อก่อนนี้ โบราณกบัณฑิตถึงแม้ว่าจะเกิดอยู่ใน
สภาวะใดก็ตาม ในหัวใจนั้นก็เต็มเปี่ยมด้วยความกตัญญู เธอได้
ทำสิ่งที่บัณฑิตทั้งหลายสรรเสริญแล้ว” เพื่อจะตรัสเรื่องนั้นให้
แจ่มแจ้งขึ้น ทรงนำาเรื่องราวในอดีตมาตรัสเล่าว่า
ครั้งหนึ่ง พระโพธิสัตว์ได้ถือกำเนิดในกำเนิดเนื้อ เมื่อ
เติบใหญ่ขึ้นได้นามว่า นันทิยมฤค จิตใจของพญาเนื้อนี้ เป็น
จิตใจที่ดีงามถึงพร้อมด้วยศีล อาจาระ และความประพฤติทั้งมวล
เป็นสัตว์ที่เปี่ยมไปด้วยความกตัญญูเลี้ยงดูมารดาและบิดาเป็น
อย่างดี ในป่าใกล้เมืองสาเกต ซึ่งพระราชาพระนามว่า โกศล
ครองราชย์อยู่ พระองค์ทรงโปรดปรานการล่าเนื้อมาก ถึงกับ
ไม่ยอมทําพระราชกรณียกิจอย่างอื่นเลย ได้แต่ทรงให้ข้าราช
บริพารตามเสด็จเข้าป่า เพื่อล่าเนื้อทุกวัน เมื่อเหตุการณ์เป็น
เช่นนั้น ข้าราชบริพารจึงปรึกษากันว่า “เราจะทำอย่างไรดี ที่