กตัญญู คุณค่าของความเป็นคน : หน้า 115/580

ธรร ประช กตัญญู คุณค่าของความเป็นคน ๑๑๔ สัมพุทธเจ้าจึงตรัสให้พระราชาระลึกถึงความดีของภัททวดี ช้างต้นว่า “ดูก่อนมหาบพิตร พระองค์เป็นถึงจอมคนแห่งพระนคร การพระราชทานยศกับผู้มีพระคุณเป็นสิ่งที่ทำถูกต้อง แต่การที่ พังต้นภัททวดี ทอดทิ้งในเวลาแก่ชรานั้น เป็นเรื่องที่ไม่สมควร ตอนนี้กลายเป็นสัตว์อนาถา ร่างกายก็ทรุดโทรม หากินต้น- ลำเจียกประทังชีวิตไปวันหนึ่งๆ เท่านั้น การทำอย่างนี้ไม่เหมาะ กับพระองค์เลย ควรที่พระองค์จะเป็นคนที่มีความกตัญญูกตเวที มนุษย์และเทวดาทั้งหลายจะได้สรรเสริญ จงพระราชทานให้ สัตว์ผู้มีคุณนั้นได้ยศเหมือนเดิมเถิด” เมื่อตรัสจบแล้ว พระพุทธ องค์ก็เสด็จไปสู่โฆสิตาราม พระเจ้าอุเทนราชาแห่งเมืองโกสัมพี ได้สดับพระธรรมเทศนานั้นแล้วก็ทรงได้คิด จึงได้พระราชทาน ยศให้กับพังต้นภัททวดีเหมือนเดิม เรื่องที่พระบรมศาสดาได้ให้พระเจ้าอุเทนกลับพระทัยได้ ก็ได้เป็นเรื่องที่โจษขานกันไปทั่วทุกแห่งหนว่า พระบรมศาสดา ทรงให้ความสำคัญเกี่ยวกับเรื่องกตัญญูกตเวทีเป็นอย่างยิ่ง แม้แต่ในหมู่ของภิกษุทั้งหลายก็ยังหยิบยกเรื่องนี้ขึ้นมาเป็น หัวข้อสนทนาธรรมว่า “ท่านผู้มีอายุทั้งหลาย พระบรมศาสดา ของเราได้ตรัสถึงคุณงามความดีของพังต้น ทำให้พระราชา ระลึกได้ และทรงได้แต่งตั้งให้มียศดังเดิม พระบรมศาสดาผู้มี มหากรุณาธิคุณของเราทั้งหลายนั้นทรงให้ความสำคัญ ต่อผู้ที่มี