การเข้าใจสมณะในธรรมะ : หน้า 361/580

ธรรมะ ประช เพียงพบเห็นก็เป็นมงคล ๓๖๐ เพราะฉะนั้น การได้เห็นสมณะ จึงเป็นสิ่งที่พึงปรารถนา สําหรับนักสร้างบารมีทุกท่าน แต่เราจะทราบได้อย่างไรว่า ใครเป็นสมณะ หรือใครไม่ใช่สมณะ ผู้ที่เป็นสมณะที่แท้จริงนั้น จะต้องมีความสมบูรณ์พร้อมทั้งภายนอก และภายใน แต่เราพอ จะสังเกตได้ โดยอาศัยหลักที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ไว้ว่า ผู้ทำร้ายผู้อื่นไม่ชื่อว่าเป็นบรรพชิต ผู้เบียดเบียนผู้อื่น ไม่ชื่อว่าเป็นสมณะ บุคคลเป็นสมณะเพราะศีรษะโล้นหามิได้ ผู้ใดระงับบาป คือ กรรมเศร้าหมองน้อยใหญ่ทั้งปวงเสีย ผู้นั้นแล เรายกย่องว่าเป็นสมณะ เพราะเป็นผู้มีบาปอันสงบราบแล้ว นี่คือลักษณะของสมณะ ที่เราพอจะดูออกได้บ้างจาก ภายนอก แต่สมณะที่แท้จริงนั้น ท่านหมายเอาสมณะภายในด้วย คือ ผู้ที่ได้เข้าถึงพระรัตนตรัย เป็นอันหนึ่งอันเดียวกับพระ รัตนตรัยภายใน เมื่อใดก็ตามที่เราได้เห็นสมณะที่แท้จริงให้หมั่น เข้าไปหาท่าน อุปัฏฐากรับใช้ท่าน หมั่นไปฟังธรรมจากท่าน และประพฤติตามคำสั่งสอนของท่านด้วยความเคารพ ความสุข ความเจริญก็จะเกิดขึ้นกับตัวของเราอย่างแน่นอน เหมือนดังเช่น พราหมณ์ชาวเมืองปาฏลีบุตรท่านหนึ่ง ที่เป็นแบบอย่างที่ดี ในเรื่องนี้