ธรรมะและการบำเพ็ญตบะ : หน้า 492/580

ธรรมะเพื่อประช ตบะ ธ ร ร ม ชนะกิเลส ៤៩១ ใจของมนุษย์ส่วนใหญ่คุ้นอยู่กับกิเลส เหมือนเสือหุ้นป่า หรือปลาคุ้นน้ำ มักหลงติดอยู่กับเหยื่อล่อคือกามคุณ ทำให้ ประมาทในชีวิต จนบางครั้งถึงกับเผลอไปทำบาปอกุศล เพราะฉะนั้นการสำรวมอินทรีย์ รู้จักควบคุม และใช้ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ อย่างถูกต้อง ให้เกิดแต่คุณประโยชน์อย่างเดียว ไม่ให้เกิดโทษจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับชีวิตนักสร้างบารมี ถือเป็นการบำเพ็ญตบะอย่างหนึ่ง เพราะเป็นการเผากิเลส ตั้งแต่ต้น ก่อนที่มันจะมาเผาสนใจเราให้เป็นทุกข์เดือดร้อนใน ภายหลัง เพราะขึ้นชื่อว่ากิเลสแล้ว ไม่ว่าจะเป็นบุคคลใด ใครๆ ก็ไม่ควรประมาท ดังเช่นเรื่องราวต่อไปนี้ *ครั้งหนึ่ง พระโพธิสัตว์เกิดเป็นลูกชายปุโรหิตของ พระเจ้าพรหมทัต ชื่อว่า กัสสปะ ท่านเป็นพระสหายของพระ ราชโอรสพระนามว่า พรหมทัตกุมาร เมื่อพระราชาสวรรคต พรหมทัตกุมารทรงขึ้นครองราชย์แทน กัสสปะคิดว่า เมื่อสหาย ได้เป็นพระราชาแล้ว ก็คงจะพระราชทานยศถาบรรดาศักดิ์ให้ แก่เรา แต่เราไม่ต้องการ จึงถวายบังคมลาพระราชาและลา มารดาบิดาออกบวชเป็นฤาษี ชื่อว่า โลมสกัสสปะ ท่านเจริญ ฌานสมาบัติอยู่เพียง ๗ วัน ก็ได้สำเร็จอภิญญา ๕ เป็นมหาฤๅษี ที่มีตบะแก่กล้า จนทำให้ภพของท้าวสักกะต้องหวั่นไหว น *มก. โลมสกัสสปชาดก เล่ม ๕๙ หน้า ๖๘๔