ปฐมมณ์ต้นปาสักกําแปล - ภาค ๑ : หน้า 177/217

ประโยค - ปฐมมณ์ต้นปาสักกําแปล ภาค ๑ - หน้า 176 ผู้กล่าวว่า "ข้าเจ้ามีปกติได้สัมผัสปฐมสมที่เป็นโลกุตระ ข้าพเจ้ามีปกติได้สัมผัสปรารถนา... อินทรีย์... พล... โพชงค... อธิบายบรร มือง ๘ ที่เป็นโลกุตระ." ส่วนในมาหาภัยจริงเป็นต้น ท่านกล่าวว่า "เมื่อภิกษ์กล่าวด้วยอานาจส่วนหนึ่ง ๆ อย่างนี้ว่า 'ข้าเจ้าเป็นผู้มีปกติได้สัมผัสปฐมสมปฐพ์' ดังนี้ดีว่า เป็นปาราชิกเหมือนกัน." แม้คำที่ท่านกล่าวไวในมาหาภัย เป็นดังนั้น ย่อมสมกัน. เพราะเหตุไร ? เพราะเหตุที่ท่านกล่าวหมายเอาสัมปฐพีฐาน ที่เกิดขึ้นในขณะแห่งบรรลุเหมือนกัน. แม้ในการทำให้แจ้งซึ่งผล ก็พึงทราบว่า เป็นปาราชิก ด้วยอำนาจแห่งผลคั่น ๆ เฉพาะความละอิจฉาสะผู้มีพระภาคตรัสในหมวด ๓ กำว่า "ราคาสุ ปหาน" เป็นดังนั้น ก็การละอิจฉานั้น เว้นบรรดเสียแล้ว ย่อมไม่มี, จริงอยู่ การละอิจฉาและโทษะ ย่อมมีด้วยบรรดาที่ ๓, การละโมะ ย่อมที่ด้วยบรรดาที่ ๔; เพราะเหตุนี้ จึงเป็นปาราชิกแม้ก็ภิกษุผู้กล่าวคำเป็นต้นว่า "ราคะ ข้าพเจ้าได้แล้ว." เฉพาะโลกลดิจิต กับมาติติ พระผู้มีกระกาฯในหมวด ๓ มีว่า "ราคา จิตตุ วิริยะวต" เป็นอารมณ์. เพราะเหตุั้นนั้น แม้เมื่อภิกษุกล่าวคำเป็นต้นว่า "จิตของข้าเจ้า พราออกจากการะ" ก็เป็นปาราชิกเหมือนกัน. ส่วนในบทวาทะชนะแห่งบทสรุปอาพาธอาคารท่านไม่ประสงค์ปราฏิ คำว่าไม่เนื่องด้วยมานะว่า "ข้าเจ้ียนิดนะในสุขานุภาค; เพราะฉะนั้น ท่านจึงกล่าวคำเป็นต้นไว้ว่า "ข้าพเจ้ายินดีเฉพาะในสุขานุภาค ด้วยปฐมมานะ." เพราะเหตุนี้น ภิกษุใด กล่าว