การตรวจสอบความตั้งมั่นในธรรม : หน้า 171/217

ประโยค - ปฐมสัมผัสภาคท 170 บรรดาธรรมอันต่างด้วยรูปธรรม อรูปธรรม กายเป็นภายในและภายนอกเป็นภายนอกเป็นต้น จึงได้บรรดา " แม้จริง ความตั้งมั่นใดของบุคคลใดมีความตั้งมั่นนั้นย่อมปรากฏแก่บุคคลนั้น ถ้ากิเลสกล่าวว่า " ความตั้งมั่นชื่อของข้าพเจ้ามีอยู่ ข้เจ้าได้รับบรรดาด้วยวิธีอย่างนี้" ดังนี้ ลำดับนั้นควรสอบถามเธอดูว่า " ท่านได้รับบรรดาเมื่อไร ? " คือ ควรถามเธอว่า " ท่านได้รับบรรดาในเวลาเช้า หรือในเวลาที่ยังเป็นต้น เวลาขณะเวลาหนึ่งหรือ ? " ความจริง กาลที่คนได้รับบรรดา ย่อมเป็นของปรากฏแก่บุคคลทุกจำพวก ถ้ากิเลสกล่าวว่า " ข้าพเจ้าได้รับบรรดาในคอชื่อโน่น " ลำดับนั้น ควรสอบถามเธอดูว่า " ท่านได้รับบรรดาที่ไหน ? " คือ ควรซักถามเธอว่า " ท่านได้รับบรรดาที่ไหนในพักกลางวัน หรือในบรรยาที่พักกลางคืนเป็นต้น โอกาสใดโอกาสหนึ่งหรือ ? " ความจริง โอกาสที่คนได้รับบรรดาย่อมปรากฏแก่คนทุกพวก ถ้ากิเลสกล่าวว่า " ข้าพเจ้าได้รับบรรดาในโอกาสชื่อโน่น " ลำดับนั้น ควรสอบถามเธอดูว่า " ท่านละกิจเสน่ห์ไหนได้ ? " คือ ควรซักถามเธอว่า " ก็เเสงท่าพลที่บรรดาพึงมา หรือที่ทิยมบรรดาเป็นต้นพึงมา ท่านละได้แล้ว ? " ความจริง ก็สอนอัณฑมรรคนที่ได้รับบรรดา จะได้แล้ว ย่อมปรากฏแก่ตนทุกจำพวก ถ้ากิเลสกล่าวว่า " ก็สลือชื่อเหล่านี้ ข้าพเจ้าได้แล้ว " ลำดับนั้น ควรสอบถามเธอดูว่า " ท่านได้รับธรรมเหล่าไหน ? " คือ ควรซักถามเธอว่า " ท่านได้รับโสดาปัตติผล หรือได้รับธรรมกรรมมีสภาพาดามธรรมเป็นต้นอย่างใดอย่างหนึ่งหรือ ? ความจริง ธรรมที่คนได้รับบรรดาแล้ว ย่อมปรากฏแก้หนึ่งหรือ two ? ความจริง ธรรมที่ได้บรรดาแล้ว ย่อมปรากฏแก้หนทั้งสิ้น ถ้ากิเลสกล่าวว่า " ข้าพเจ้าได้รับธรรมชื่อเหล่านี้" ไม่ควรเชื่อลำคำพูดของเธอ แม้ว่าคำพยากรณ์มีประมาณเพียงเท่านี้ จริงอยู่