ปฐมสัมปทานคาสิกาภาค ๑ : หน้า 213/217

ประโยค - ปฐมสัมปทานคาสิกาภาค ๑ - หน้าที่ 212 ทั้งหลาย จึงออกโขทษ ข้อว่า อุดตลา ภูกาวา โภคสุดา สา จ โช เอกเยว ชาติ ความว่า ชาติที่โภคะกล่าวว่า "เรารอิลกาชาได้" ดังนี้ ของโสลิกะ มีอยู่ ก็แฮ ชาติ นั้นมีเพียงชาติเดียวเท่านั้น อธิบว่า "โภคะ มิโด ระลึกโดยผลัดกัน ไม่คิดต่อกัน." ถามว่า "พระโภคะนี้ระลึกชาติได้อย่างไร?" ก็ตว่า "ได้ยินว่า พระโภคะนี้ บวดในลัทธิเถระยังสัญญา สมาดิให้บังเกิดแล้ว เป็นผู้มีสมาธิไม่เลือน ทำกะแล้ว บังเกิดใน อริยะญาณกวา ๕๐๐ กัป. ท่านอยู่ในอริยะญาณตรมเทาชมายุ ใน ที่สุดอุบัติในมนุษยโลก แล้วบวชในพระศาสนา ได้ทำวิชา ๑ ให้แจ้ง ท่านเมื่อระลึกถึงบั้นที่เคยคั่งอยู่ในกาลก่อน เห็นปฏิสันนิษฐภาพนี้ ต่อลำกัน ได้เห็นเฉพาะดูในอภาพที่ ๑ ลำดับนั้น ท่านไม่อาจจะ ระลึกถึงอภาพอันไม่มิตในระหว่างจิตและปฏิสันนิษฐ ๒ ได้ จึงได้ กำหนดโดยยืนยันว่า "เราบังเกิดในอภาพแน่นอน." พระโภคะเตยะ นั้น กำหนดได้อย่างนี้ ได้กระทำสิ่งที่ทำได้เอง เหมือนกับแผลงปลาย แห่งขนทราทิพย์ที่เป็นประเด็น ส่วนกับปลาย เหมือนกัน การแสดงรอยเท้า ในอากาศ เพราะฉะนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงทรงตั้งท่านไว้ใน ตำแหน่งอดทคะ ในเพราะเรื่องนี้นั้นแหละว่า "ผู้ออกนิภุทั้งหลาย! บรรดานิภุทั้งหลายผู้อาศัยของเรา ผู้ระลึกขึ้นที่เคยคั่งในกาล ก่อน โภคะนี้ เป็นเลิศ" ดังนี้. ๑. อง. เอก. ๒๐/๒๒