ความหมายของอนุลโปลสมาชิกในพุทธศาสนา : หน้า 215/217

ประโยค(๑) - ปฐมมันตปสาคทากแปล ภาค ๑ - หน้าที่ ๒๑๔ บุคคล ๑๑ จำพวกเหล่านี้ และบุคคลผู้เป็นสมาชิก ๔ ข้างต้น ซึ่งรวม เป็น ๑๔ ด้วยประกาศนะนี้ แมบุคคลเหล่านั้น รวมกับนางภิญูณีผู้ยงความ พอใจให้เกิดในพฤติกรรม แล้วนุ่งอย่างถูกต้อง จึงรวมเป็น ๒๐. จริงอยู่ นางภิญูณีนี้ จึงจะไม่ใด้กระทำล่วงละเมิดด้วยอาชามาจ ก็กล่าวว่า ไม่เป็นสมาธิได้ด้วยเหตุเพียงเท่านี้; เพราะเหตุนี้ นบสมาชิก เหล่านี้ จึงมี ๒๐ ก่อน. อาจารย์ยกพวกว่ ว่า "อนุลโปลสมาชิก แม้ยังอื่น ยังอีก ๕ ด้วยอำนาจภิญู ๕ จำพวกเหล่านี้ คือ ภิญู มงคลำเนิดวาา (ปรารถนาเสมคุณธรรม จึงออดองคำคำนิดเข้า ไปทางวัจฉรของตน) ๑ ภิญูมีหลังอ่อน (ปรารถนาเสพ เมุณธรรม ก็มลงมองคำณิดของตน) ๑ ภิญูเอาปกองดี้ ำเนิดของผู้นั้น ภิญูนั่งงามของคำณิดของผู้นั้น ๑. ก็เพราะเหตุ ที่ธรรมของคน ๒ คน ผู้ถึงความเป็นเช่นเดียวกัน ด้วยอำนาจ ศรีสยาว่า "เมุณธรรม;" ฉันนั้น ปราชิก ๔ เหล่านี้ ชื่อว่า ย่อมอนุโลมแก่มนุษธรรมปาราชิก โดยปริยายนี้ เพราะภิญู ๔ จำพวกนั้น จึงไม่ใด้เสพมนุษธรรมเลย ก็พิษ้องอุบัติได้ คำอำนาจ การยังมรรคาให้เข้าไปทางมรรคอย่างเดียว; เพราะเหตุนี้ จึงเรียกว่า "อนุลโปลสมาชิก" ฉะนั้นแหละ พึงประมวลอนุโลมปาราชิก ๔ เหล่านี้ และปาราชิก ๒๐ ประกอบขั้วเข้าอ้วยกันแล้ว ทราบปาราชิกทั้งหมด ที่เดียว ว่ามี ๒๔ อย่าง ด้วยประกาศนะนี้. ข้อว่า น ถิติ ภาวี สาธุ สาวะ มีความว่า ย่อมไม่ได้