ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - ปฐมมันปาสตากาเปล ภาค ๑ หน้า 130
อย่างใดอย่างหนึ่งมักมัน ก็รู้จะใช้มือหรือเครื่องยนต์กลึง ซ่อมไม่ควร.
พวกภิญญาพนันหัวเราเสร็จคลังก็อยู่ดี ยกขึ้นอยู่ดี ซึ่งวัตถุมิทิน
เป็นต้น เพื่อประโยชน์แก่พระเดชบั้น เป็นต้น จัดเป็นคราวทำงานฯ
เพราะเหตุนั้น ก็มีการกลึงเป็นต้น จึงควร พวกภิญญู เมื่อจะทำวนกรรม
แมอย่างอื่นเช่นนี้ หรือจะซักสิ่งของ ยกต้นไม้หรือก่อนไมสำหรับซักขึ้น
แล้ว กลึงไป, ข้อนั้น ย่อมควร. ในเวลาทำก็ถือเป็นต้น ภิกษุว่าง
ทอนใบหรือกระบือด้วยไปลุ่งกา และเหล่าสินให้หนีไป; ข้อนั้น
ย่อมควร.
เรื่องทั้งหลายมีเรื่องนี้ตัวเป็นต้น มีเนื้อความชัดเจนหมดแล้ว
แล. องิษฐ์ ในวัสษ์แห่งเรื่องนี้ตัวเป็นต้นนี้ อันภิญญูไม่ควรทำกลิ่นฉู่น-
ปัญญา ด้วยคำว่า " เรมิความรังเกียจ " ทุกอย่าง พึงเข้าไปกำหนด
กำลัง หรือไม่มีกำลัง ความชอบใจและความสบายของภิญญูอาภา แล้ว
ทำโดยความเป็นผู้หวังประโยชน์เทอญ.
[ เรื่องภิญญาทำให้หญิงมีครรภ์กับชุฏฏกไปเป็นต้น ]
ในเรื่องหญิงมีครรภ์กับผู้วิจารณ์ดังนี้ :- ท้าวา ปุณฺณวิภา
แปลว่า หญิงผู้มีสมบัติร่างไปนานแล้ว. ท้าวา คพฺภนฺฑ์ ได้แก่
เภสัชชนกับนานาที่หญิงบริโภคแล้ว เป็นเหตุให้รัตตกไป. เรื่อง
หญิงร่วม ๒ คน มีเนื้อความชัดเจนแล้วแสน.
ในเรื่องรีดลูก มีวิจารณ์ดังนี้ :- หญิงมีครรภ์นั้น เมื่อภิญญูกระ
ว่า " จงรีดให้คนไปเองเถิด " วานให้ผู้อื่นรีด ทำให้กดไป; เป็นผิด
ความมุ่งหมาย. แม่เมื่อภิญญูบอกว่า " จงงายผู้อื่นรีดทำให้ตาไปเกิด "
แต่บังรีดทำให้ตาไปเสียเอง, เป็นผิดความมุ่งหมายเหมือนกัน. ชื่อว่า