ปฐมฌานและคุณสมบัติของจิต : หน้า 4/217

ประโยค-ปฐมฌานบนสภากาเปล ภาค ๓ หน้าที่ 4 ภายในและภายนอกทั้งหลาย เป็นไป นี้ใคร; พระองค์จะทรงแสดง อานิสงส์แห่งสุขวามนัน จึงสรรเสริญ คือทรงประกาศคุณ. ตรัสอย่างไรเล่า ? ตรัสว่า "ดูอภินิหารทั้งหลาย ! ภิกษุผู้ประกอบ เฉพาะช่างสุขวามา ในวันดูอภินิหารเป็นต้น หรือในวันดูอภินิหารมาดก- อสุะเป็นต้น ย่อมได้เฉพาะซึ่งปฐมฌาน องค์คัล ๕ ประกอบ ด้วยองค์ ๕ มีความงาม ๓ อย่าง และถึงพร้อมด้วยลักษณะ ๑๐, ภิกษุนี้มีใจ กล่าวว่าคือปฐมฌานนั้น เจริญวิปัสสนา เผื่อ บรรลุพระอรหัต ซึ่งเป็นประโยชน์สูงสุด." [ปฐมฌานมีลักษณะ ๑๐ และความงาม ๑๐ ] บรรดาความงาม ๓ และลักษณะ ๑๐ เหล่านั้น ลักษณะ ๑. แห่งปฐมฌานเหล่านี้ คือ ความหมายแห่งจิตจากธรรมที่เป็น อันตราย ความปฏิปสนิมิตอันเป็นท่ามกลาง ความเล่นไป แห่งจิตในสมาธินิมิตนั้น ๑ ความเพิกเฉยแห่งจิตที่หมดจด ๑ ความ เพิกเฉยแห่งจิตดำเนินถึงความสงบ ๑ ความเพิกเฉยแห่งจิตที่ปรากฏ ด้วยอารมณ์อันเดียว ๑ ความผ่องใสแห่งจิตที่ดำเนินถึงความสงบ ๑ ความเพิกเฉยแห่งจิตที่ปรากฏ ด้วยอารมณ์อันเดียว ๑ ความผ่องใสแห่งจิตที่ดำเนินถึงความสงบ ๑ ความผ่องใสแห่งจิตที่ปรากฏ ด้วยอารมณ์อันเดียว ๑ ความผ่องใสแห่งจิตที่ดำเนินถึงความสงบ ๑ (ข้อความส่วนนี้อาจเป็นการอธิบายลักษณะและคุณสมบัติของสมาธิในระดับแรกของจิตตามหลักพุทธศาสนา)