การศึกษาและการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา : หน้า 25/252

ในบรรดาคำสอนเหล่านั้นล้วนมีจุดเด่นสำคัญแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับว่าพระองค์ตรัสเทศน์ให้ใครฟัง บางท่านสั่งสมบุญมามาก เป็นผู้รู้ตามได้รวดเร็ว พระองค์อาจเทศนาแต่เพียงสั้นๆ ผู้ฟังก็สามารถน้อมนำ ไปปฏิบัติตามจนบรรลุธรรมได้ในทันที ในขณะที่บางท่านรู้ตามได้ช้า อาจต้องฟังธรรมหลายต่อหลายครั้ง และยังต้องอาศัยเวลาในการฝึกฝนอบรมตนเองนานกว่าคนอื่นๆ ก็มี สำหรับบทเทศน์สั้นๆ ที่ทรงเทศน์ให้ผู้รู้ตามได้เร็วฟังมักจะสั้นเกินกว่าที่เราเข้าใจได้ เพราะจะไม่ทรง อธิบายขยายความอะไร ด้วยเห็นว่ามากเกินจำเป็นไปสำหรับผู้ฟัง แต่กับผู้ที่รู้ตามได้ช้า และต้องการเวลา เพื่อฝึกฝนอบรมตนเองนาน ก็จะมีพระสูตรที่ทรงเทศน์เอาไว้หลากหลาย ต่างกรรมต่างวาระกันไป การจะ สืบค้นเพื่อปะติดปะต่อเรื่องราวอาจทำได้ไม่ง่ายนักดังนั้นการจะหาบทเทศน์หรือพระสูตรที่พอจะเป็นแนวทาง สำหรับศึกษาถึงกระบวนการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนาจึงหาได้ยากพอสมควร แต่แม้จะยากอย่างไร ก็ยังมี พระสูตรที่ดีพอจะนำมาใช้เป็นตัวแทน หรือเป็นต้นแบบแม่บทในการศึกษา ที่จะทำให้เราเข้าใจการฝึกอบรมใน พระพุทธศาสนาได้เป็นอย่างดี ซึ่งในที่นี้จะขอยกพระสูตรสำคัญ เพื่อใช้เป็นแม่บทในการศึกษา 2 พระสูตร ด้วยกัน คือ 1. คุณกโมคคัลลานสูตร 2. ธัมมัญญูสูตร 1.5.1 คณกโมคคัลลานสูตร และธัมมัญญูสูตร ทั้งคณกโมคคัลลานสูตรและธัมมัญญสูตรล้วนเป็นพระสูตรที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงการฝึกฝน อบรมตนเองของพระภิกษุตามพุทธวิธี โดยมีภาพรวมของพระสูตรดังนี้ คือ คณกโมคคัลลานสูตร เป็นพระสูตรที่เกิดขึ้นจากคำถามของพราหมณ์คนหนึ่ง ชื่อ คุณกโมคคัลลานพราหมณ์ มีอาชีพเป็น นักคำนวณ พราหมณ์เข้ามาทูลถามพระสัมมาสัมพุทธเจ้าถึงวิธีการศึกษาในพระพุทธศาสนาโดยมีความเห็นว่า วิชาต่างๆ ในทางโลก ไม่ว่าจะเป็นวิชาการก่อสร้าง วิชาในการรบ ต้องศึกษากันไปตามลำดับ ปฏิบัติกันไป ตามลำดับ หรือแม้กระทั่งการคำนวณ ก็ยังต้องศึกษา และปฏิบัติไปตามลำดับเป็นขั้นเป็นตอน คือต้องเริ่ม สอนตั้งแต่การนับเลขหนึ่ง เลขสอง เป็นต้นไป พราหมณ์จึงทูลถามพระสัมมาสัมพุทธเจ้าว่า พระองค์ สามารถบอกกฎเกณฑ์ในการศึกษาพระพุทธศาสนาให้เห็นเป็นลำดับขั้นตอนชัดเจน เช่นเดียวกับการศึกษาใน วิชาอื่นๆ บ้างได้หรือไม่ 1 นักศึกษาควรอ่านคุณกโมคคัลลานสูตรที่ภาคผนวกท้ายเล่ม ก่อนที่จะศึกษารายละเอียดในบทต่อไป * นักศึกษาควรอ่านธัมมัญญูสูตรที่ภาคผนวกท้ายเล่ม ก่อนที่จะศึกษารายละเอียดในบทต่อไป 14 DOU แม่บทการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา