การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม : หน้า 76/252

4. การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ในที่นี้หมายถึง การ “ทำตามคำครู” นั่นหมายถึงผู้เรียน ต้องมีความรู้ความเข้าใจ ในระดับที่สรุปได้ว่าจะนำความรู้ไปปฏิบัติได้ “อย่างไร (How)” ในชีวิตจริง จากหลักธรรมทั้ง 4 ประการ ช่วยให้เห็นแนวทางในการศึกษาหลักธรรมต่างๆ ให้เข้าใจ ว่าจำเป็น ต้องมีครูบาอาจารย์มาเป็นกัลยาณมิตรชี้ทางสว่างให้แม้ในปัจจุบันพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและเหล่าพระอรหันต์ จะปรินิพพานไปนานแล้วก็ตามแต่พระภิกษุผู้เป็นทายาทแห่งธรรมที่มีข้อวัตรปฏิบัติอันงดงามยังมีอยู่ดังนั้นนัก ศึกษาจึงควรแสวงหาครูบาอาจารย์ที่ดี เมื่อพบแล้วก็รีบไปสมัครตัวเป็นศิษย์ของท่าน ตั้งใจศึกษาฟังธรรม สอบถามในสิ่งที่ยังไม่เข้าใจ หมั่นขบคิดพิจารณาไตร่ตรองหาเหตุและผลของธรรมนั้น แล้วนำไปปฏิบัติ ให้สมควรแก่ธรรม ก็จะทำให้ปัญญาเจริญก้าวหน้าไปอย่างรวดเร็ว 3.6 บทสรุปของการเป็นธัมมัญญู จากรายละเอียดที่ได้ศึกษามา พอจะสรุปในเบื้องต้นได้ว่า พระภิกษุผู้จะเป็นธัมมัญญูได้นั้น 1. จะต้องศึกษาหรือได้อ่านพระไตรปิฎกทั้งหมด 2. เมื่ออ่านแล้ว ควรจะสรุปหลักธรรมสำคัญในพระพุทธศาสนาได้ เช่น หลักกฎแห่งกรรม หรือ วิธีการสร้างบารมีของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นต้น 3. ควรจะมีความเห็นที่ถูกต้อง หรือมีสัมมาทิฏฐิยิ่งๆ ขึ้นไป รวมทั้งเกิดความเลื่อมใส เชื่อมั่นใน ปัญญาตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามากขึ้น เมื่อพระภิกษุฝึกได้อย่างนี้แล้ว พระพุทธองค์จึงจะทรงรับรองว่า “เราจึงเรียกว่าเป็นธัมมัญญู ด้วยประการฉะนี้” 3.7 ธัมมัญญูกับคณกโมคคัลลานสูตร ขั้นตอนต่างๆ ในคุณกโมคคัลลานสูตร สามารถเริ่มต้นฝึกด้วยการทำตามวิธีการในขั้นตอนที่ 1 คือ ธัมมัญญู ทั้งนี้เนื่องจากว่า การจะทำสิ่งใดให้ประสบความสำเร็จได้ ต้องเริ่มต้นด้วยการมีความรู้ในสิ่งนั้นก่อน คืออย่างน้อยต้องรู้ว่าสิ่งที่จะทำคืออะไรมีรายละเอียดมากน้อยแค่ไหนทั้งนี้เพื่อจะได้เห็นกรอบของการกระทำ สิ่งนั้นได้อย่างชัดเจน ในกรณีนี้ก็เช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นขั้นตอนไหน พระภิกษุต้องเริ่มจากการเรียนรู้ให้ได้ ว่าแต่ละขั้นตอนนั้นคืออะไร ถ้าจะฝึกในขั้นตอนที่ 1 คือปาฏิโมกขสังวร คงต้องเริ่มด้วยการอ่าน หรือฟังจากผู้รู้ ในทุกเรื่อง ทุกแง่มุมที่เกี่ยวข้องกับปาฏิโมกขสังวร บทที่ 3 ขั้ น ต อ น ที่ 1 ธั ม มั ญ ญ DOU 65