วัตรของภิกษุผู้เที่ยวบิณฑบาต : หน้า 192/252

“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้เที่ยวบิณฑบาตเป็นวัตร คิดว่าจักเข้าบ้านในบัดนี้ เมื่อปกปิดมณฑลสาม จึงนุ่งให้เป็นปริมณฑล คาดประคดเอว ห่มผ้าซ้อน 2 ชั้น กลัดลูกดุม ล้างบาตรแล้ว ถือเข้าบ้านโดยเรียบร้อย ไม่ต้องรีบร้อน พึงปกปิดกายด้วยดีไปในละแวกบ้าน จึงสำรวมด้วยดีไปในละแวกบ้าน จึงมีตาทอดลงไปใน ละแวกบ้าน อย่าเลิกผ้าไปในละแวกบ้าน อย่าหัวเราะลั่นไปในละแวกบ้าน จึงมีเสียงน้อยไปในละแวกบ้าน อย่าโยกกายไปในละแวกบ้าน อย่าไกวแขนไปในละแวกบ้าน อย่าโคลงศีรษะไปในละแวกบ้าน อย่าค้ำกาย ไปในละแวกบ้าน อย่าคลุมศีรษะไปในละแวกบ้าน อย่าเดินกระโหย่งไปในละแวกบ้าน เมื่อเข้านิเวศน์จึงกำหนดว่า จักเข้าทางนี้ จักออกทางนี้ อย่ารีบร้อนเข้าไป อย่ารีบร้อนออก เร็วนัก อย่ายืนไกลนัก อย่ายืนใกล้นัก อย่ายืนนานนัก อย่ากลับเร็วนัก จึงยืนกำหนดว่า เขาประสงค์จะ ถวายภิกษาหรือไม่ประสงค์จะถวาย ถ้าเขาพักการงาน ลุกจากที่นั่งจับทัพพี หรือจับภาชนะ หรือตั้งไว้ จึง ยืนด้วยคิดว่าเขาประสงค์จะถวาย เมื่อเขาถวายภิกษา จึงแหวกผ้าซ้อนด้วยมือซ้าย จึงน้อมบาตรเข้าไป ด้วยมือขวา แล้วจึงใช้มือทั้งสองประคองบาตรรับภิกษา และไม่พึงมองดูหน้าผู้ถวายภิกษา จึงกำหนดว่า เขาประสงค์จะถวายแกงหรือไม่ประสงค์จะถวาย ถ้าเขาจับทัพพี จับภาชนะ หรือตั้งไว้ จึงยืนอยู่ด้วยคิดว่า เขาประสงค์จะถวาย เมื่อเขาถวายภิกษาแล้ว จึงคลุมบาตรด้วยผ้าซ้อน แล้วกลับโดยเรียบร้อย ไม่ต้อง รีบร้อน ฯลฯ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นี้แลเป็นวัตรของภิกษุผู้เที่ยวบิณฑบาตเป็นวัตรซึ่งภิกษุผู้เที่ยวบิณฑบาตเป็น วัตร พึงประพฤติเรียบร้อย” จะเห็นว่าเพียงการเข้าไปบิณฑบาต พระองค์ยังทรงกำหนดอาการไว้อย่างละเอียดลออ ไม่มีข้อที่ จะถูกผู้อื่นตำหนิได้ตรงไหน พระภิกษุที่ฝึกตัวและปฏิบัติตามได้ ย่อมเป็นผู้ยังความเลื่อมใสมาสู่มหาชน ส่วนในกรณีอื่นๆ อีกนั้น เช่นหากพระภิกษุจะต้องเข้าไปสู่บ้านของสาธุชน พระองค์ทรงให้หลักใน การตัดสินไว้ว่า หากบ้านใดมีลักษณะทั้ง 9 ประการต่อไปนี้ พระภิกษุไม่ควรเข้าไป คือ 1. เขาไม่ต้อนรับด้วยความพอใจ 2. ไม่กราบไหว้ด้วยความพอใจ 3. ไม่ให้ที่นั่งด้วยความพอใจ 4. ซ่อนของที่มีอยู่ของเขาไว้ 5. เมื่อของมีอยู่มาก ก็ให้แต่น้อย หมายถึง การนุ่งห่มผ้าให้เรียบร้อยตามพระวินัย บ ท ที่ 8 ขั้ น ต อ น ที่ 6 ปริสัญญู DOU 181