เรื่องอุบาสก 5 คน : หน้า 207/252

เรื่องอุบาสก 5 คน ในสมัยพุทธกาล อุบาสกทั้ง 5 คน ปรารถนาอยากจะฟังธรรม จึงไปสู่เชตวันมหาวิหาร ถวาย บังคมพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้วนั่งฟังธรรม ณ ที่ควรแห่งหนึ่ง, บรรดาอุบาสกเหล่านั้น ขณะที่นั่งฟังธรรม จากพระศาสดาอยู่ อุบาสกคนหนึ่งนั่งหลับ คนหนึ่งนั่งเขียนแผ่นดินด้วยนิ้วมือ คนหนึ่งนั่งเขย่าต้นไม้ คน หนึ่งนั่งแหงนหน้ามองดูอากาศ ส่วนอีกคนหนึ่งฟังธรรมโดยเคารพ พระอานนทเถระผู้ถวายงานพัดพระศาสดาอยู่ เห็นอาการของอุบาสกเหล่านั้น กราบทูลพระ ศาสดาว่า“ ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ พระองค์ทรงบันลือลั่นดุจมหาเมฆคำรน ทรงแสดงธรรมแก่อุบาสกเหล่า นี้ แต่อุบาสกเหล่านั้น เมื่อพระองค์ตรัสธรรมอยู่กลับนั่งทำอาการอย่างนี้” พระศาสดาตรัสตอบว่า “อานนท์ เธอไม่รู้จักอุบาสกเหล่านั้นหรือ?” “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์ไม่รู้จัก พระเจ้าข้า” “ก็บรรดาอุบาสกเหล่านั้น อุบาสกผู้นั่งหลับแล้วนั่นเกิดในกำเนิดแห่งงูตลอด 500 ชาติ พาดศีรษะ ไว้บนขนดทั้งหลายแล้วหลับ แม้ในกาลนี้ความอิ่มในการหลับของเขาย่อมไม่มี เสียงของเราย่อมไม่เข้าไปสู่ หูของเขา ฝ่ายบุรุษผู้นั่งเขียนแผ่นดินด้วยนิ้วมือ เกิดในกำเนิดไส้เดือนตลอด 500 ชาติโดยลำดับ ขุดแผ่น ดินแล้ว แม้กาลนี้ก็เขียนแผ่นดินอยู่ด้วยอำนาจความประพฤติที่ตนได้เคยประพฤติแล้ว ย่อมไม่ฟังเสียงของเรา ฝ่ายบุรุษผู้นั่งเขย่าต้นไม้อยู่นั่น เกิดแล้วในกำเนิดลิงตลอด 500 ชาติโดยลำดับ แม้กาลนี้ก็เขย่า ต้นไม้อยู่ด้วยสามารถแห่งความประพฤติที่ตนได้เคยประพฤติมาแล้วในกาลก่อนเสียงของเราย่อมไม่เข้าหูของ เขา แม้พราหมณ์ผู้นั่งแหงนหน้ามองอากาศอยู่นั่น ก็เกิดเป็นพราหมณ์ผู้บอกฤกษ์ตลอด 500 ชาติโดย ลำดับ ในกาลนี้ แม้ในวันนี้ก็ยังแหงนหน้าดูอากาศอยู่ ด้วยสามารถแห่งความประพฤติที่ตนได้เคยประพฤติ มาแล้วในกาลก่อน เสียงของเราย่อมไม่เข้าหูของเขา ส่วนพราหมณ์ผู้ฟังธรรมโดยความเคารพนั่น เกิดเป็นพราหมณ์ผู้ท่องมนต์ตลอด 500 ชาติโดยลำดับ แม้กาลนี้ ก็ย่อมฟังธรรมโดยเคารพ เป็นดังเทียบเคียงมนต์อยู่” ภายหลังพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแสดงพระธรรมเทศนาจบแล้ว อุบาสกผู้ฟังธรรมโดยเคารพนั้น ตั้ง อยู่ในโสดาปัตติผล เรียบเรียงจาก “เรื่องอุบาสก 5 คน”, อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 43 หน้า 42 196 DOU แม่บท การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา