การสื่อสารและการจัดระเบียบในสงฆ์สมัยพุทธกาล GB 101 ความรู้พื้นฐานทางพระพุทธศาสนา หน้า 261
หน้าที่ 261 / 270

สรุปเนื้อหา

เนื้อหาเกี่ยวกับการสื่อสารข้อมูลและการจัดระเบียบในคณะสงฆ์สมัยพุทธกาล โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะมีการเผยแผ่ข้อมูลใหม่ ๆ ให้พระภิกษุได้รับทราบเพิ่มเติม และมีการจัดเสนาสนะเพื่อสร้างการสนทนาและการศึกษาในหมู่พระภิกษุ ทำให้การสื่อสารมีประสิทธิภาพสูง อีกทั้งยังมีการซื้อที่ดินสร้างวัดในแต่ละสมัยที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของศูนย์กลางในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา

หัวข้อประเด็น

-การสื่อสารในพุทธกาล
-การจัดระเบียบในสงฆ์
-ศูนย์กลางพระพุทธศาสนา
-ความสำคัญของวัดพระเชตวัน
-แนวทางการสร้างเอกภาพในพุทธบริษัท

ข้อความต้นฉบับในหน้า

ทั้งหลายจะรู้ว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าปักหลักอยู่ที่นั่น เมื่อถึงวาระที่ต้องกลับไปเข้าเฝ้าพระพุทธองค์ก็จะได้ รับฟังข้อมูลเพิ่มเติมจากเพื่อนสหธรรมิกว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติพระวินัยข้อไหนเพิ่มบ้าง ทรงแสดงธรรมอะไรเพิ่มบ้าง เป็นต้น ซึ่งโดยปกติพระภิกษุในสมัยพุทธกาลจะกลับมาเข้าเฝ้าพระศาสดา อย่างน้อยปีละหนึ่งครั้งคือ ช่วงหลังออกพรรษา “ธรรมเนียมนี้ถือเป็นประเพณีที่ภิกษุปฏิบัติกันในสมัยนั้น และในกรณีที่วัดต่าง ๆ มีพระภิกษุไม่พอที่จะให้การอุปสมบท จึงจำเป็นต้องกลับมาขอพระจากส่วนกลาง การกลับมาแต่ละครั้งก็จะได้รับทราบข้อมูลใหม่ ๆ เพิ่มเติม แม้ระบบการสื่อสารในสมัยพุทธกาลจะไม่ทันสมัยอย่างในปัจจุบัน แต่อาศัยที่มีวัดพระเชตวันเป็น ศูนย์กลาง และมีการบริหารจัดการสถานที่พักที่ดี จึงทำให้การสื่อสารข้อมูลของคณะสงฆ์มีประสิทธิภาพมาก ดังสังเกตได้จากการจัดเสนาสนะของพระทัพพมัลลบุตร เป็นต้น พระทัพพมัลลบุตรได้จัดเสนาสนะดังนี้ คือ ภิกษุเหล่าใดเป็นผู้ทรงพระสูตร ท่านก็จัดเสนาสนะ รวมภิกษุเหล่านั้นไว้แห่งหนึ่ง เพื่อให้ซักซ้อมพระสูตรกัน ภิกษุเหล่าใดเป็นผู้ทรงพระวินัย ท่านก็จัดเสนาสนะ รวมภิกษุเหล่านั้นไว้แห่งหนึ่ง เพื่อให้วินิจฉัยพระวินัยกัน ภิกษุเหล่าใดเป็นผู้ทรงพระอภิธรรม ท่านก็จัด เสนาสนะรวมภิกษุเหล่านั้นไว้แห่งหนึ่ง เพื่อให้สนทนาพระอภิธรรมกัน ภิกษุเหล่าใดเป็นผู้ได้ฌาน ท่านก็จัด เสนาสนะรวมภิกษุเหล่านั้นไว้แห่งหนึ่ง เพื่อให้เจริญฌานสมาบัติกัน ภิกษุเหล่าใดชอบกล่าวดิรัจฉานกถา ท่าน ก็จัดเสนาสนะไว้แห่งหนึ่ง การจัดเสนาสนะแบบนี้ได้ช่วยเกื้อกูลต่อการสื่อสารข้อมูล และสร้างความสามัคคีให้เกิดขึ้นแก่ สงฆ์อย่างมาก ด้วยรูปแบบการสื่อสารนี้ และเพราะการมีศูนย์กลางพระพุทธศาสนานี้เองที่ทำให้พระธรรม วินัย 84,000 พระธรรมขันธ์ตกทอดมาถึงรุ่นพวกเราในทุกวันนี้ได้ และเป็นแบบอย่างในการสร้างเอกภาพ ให้เกิดขึ้นแก่พุทธบริษัททั่วโลกด้วย ข้อสังเกตอีกอย่างหนึ่งคือ วัดอันเป็นศูนย์กลางในการเผยแผ่พระพุทธศาสนานั้นมีทุกพุทธันดร และ ลักษณะการซื้อที่ดินเพื่อสร้างวัดนั้นมีความคล้ายคลึงกันคือ ในสมัยพระวิปัสสีสัมมาสัมพุทธเจ้า เศรษฐีชื่อปุนัพพสุมิตตะให้ช่างทำ “อิฐทองคำ” ยาว 1 ศอก กว้าง 1 คืบ สูง 8 นิ้ว แล้วนำมาปูบนที่ดินเพื่อซื้อที่สร้างวัด ในสมัยพระสิขีสัมมาสัมพุทธเจ้า เศรษฐีชื่อสิริวัฑฒิได้ปูที่ดินด้วย “ผาลไม้เส้าทองคำ” เพื่อซื้อ ที่ดินสำหรับสร้างวัดถวายพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระสงฆ์ ในสมัยพระเวสสภูสัมมาสัมพุทธเจ้า เศรษฐีชื่อโสตถิยะได้ให้ช่างทำ “เท้าช้างทองคำ” แล้วนำมา ปูบนที่ดินเพื่อซื้อที่สร้างวัด วัด ในสมัยพระกกุสันธสัมมาสัมพุทธเจ้า เศรษฐีชื่ออัจจุตะได้ปูที่ดินด้วย “อิฐทองคำ” เพื่อซื้อที่สร้าง - พระวินัยปิฎก มหาวรรค มก. เล่ม 2 ข้อ 228 หน้า 449. 2 พระวินัยปิฎก มหาวรรค มก. เล่ม 3 ข้อ 541 หน้า 448. บทที่ 9 ศูนย์ ก ล า ง พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น า ข อ ง โ ล ก DOU 251
แสดงความคิดเห็นเป็นคนแรก
Login เพื่อแสดงความคิดเห็น

หนังสือที่เกี่ยวข้อง

Load More