การฝึกตนของพระสงฆ์และความสัมพันธ์กับไตรสิกขา : หน้า 213/270

รุดหน้าได้อย่างรวดเร็ว สามารถชำระใจให้สะอาดบริสุทธิ์จากสิ่งที่เป็นมลทินของใจคือกิเลสได้มากขึ้น อันจะส่งผลให้บรรลุเป็นพระอรหันต์ได้ในที่สุด 7.6.2 ความสัมพันธ์ของไตรสิกขากับคุณกโมคคัลลานสูตร จริง ๆ แล้วขั้นตอนการฝึกตนของพระสงฆ์ในคุณกโมคคัลลานสูตรก็คือ ไตรสิกขาหรืออริยมรรค แต่เป็นการขยายความและจัดลำดับขั้นตอนเพื่อให้ง่ายต่อการปฏิบัติมากขึ้น ในที่นี้จะ มีองค์แปดนั่นเอง เชื่อมโยงขั้นตอนทั้ง 6 เข้ากับหลักไตรสิกขาคือ ศีล สมาธิ ปัญญา ดังนี้ 1) สำรวมระวังในพระปาฏิโมกข์ 2) คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย ศีล 3) รู้จักประมาณในโภชนะ 4) ประกอบเนือง ๆ ซึ่งความเป็นผู้ตื่นอยู่ 5) ประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ สมาธิ 6) เสพเสนาสนะอันสงัด ปัญญา ขั้นตอนที่ 1, 2 และ 3 จัดอยู่ในหมวด “ศีล” ของไตรสิกขา เพราะมีเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับการ รักษาศีล ส่วนขั้นตอนที่ 4, 5 และ 6 จัดอยู่ในหมวด “สมาธิ” ของไตรสิกขา เพราะมีเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับ การเจริญสมาธิภาวนาโดยตรง ส่วน “ปัญญา” นั้นก็เป็นผลมาจากการเจริญสมาธิภาวนานั่นเอง ขั้นตอนการฝึกตนของพระสงฆ์นั้นจะขยายความอย่างละเอียดใน “วิชา SB 303 แม่บทการฝึก อบรมในพระพุทธศาสนา” ซึ่งจะมีการเชื่อมโยงคุณกโมคคัลลานสูตรอันเป็น “ขั้นตอนการฝึกตน” เข้ากับ “ธัมมัญญูสูตร” ว่าด้วย “วิธีการฝึกตน” ในแต่ละขั้นตอนด้วย 7.6.3 การสร้างบารมีในอดีตชาติของพระอริยสงฆ์ การที่พระสมมติสงฆ์แต่ละรูปได้ปฏิบัติตามขั้นตอนการฝึกตนทั้ง 6 ประการดังที่กล่าวแล้ว แต่จะ ได้บรรลุธรรมจนก้าวขึ้นเป็นพระอริยสงฆ์ในระดับต่าง ๆ ได้หรือไม่นั้น ก็ขึ้นอยู่กับบารมีที่ได้สั่งสมมาใน อดีตชาติเช่นเดียวกับพระโพธิสัตว์ทั้งหลายคือ หากบารมีมากพอที่จะเป็นพระอริยสงฆ์ในระดับใดได้ก็จะได้ บรรลุอริยภูมิในระดับนั้น ๆ เพราะบารมีเป็นฐานในการปฏิบัติธรรม หากบารมียังอ่อนอยู่ก็ไม่อาจจะก้าวขึ้น เป็นพระอริยสงฆ์ได้ อย่างสูงก็ได้เป็นโคตรภูสงฆ์คือ ได้เข้าถึงพระธรรมกายโคตรภู่ซึ่งเป็นขั้นที่อยู่ใกล้ ความเป็นพระโสดาบัน การสร้างบารมีเพื่อจะได้เป็นพระอริยสงฆ์นั้นจะใช้เวลาน้อยกว่าการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า กล่าวคือ หากปรารถนาตำแหน่ง “พระอัครสาวก” เช่น พระสารีบุตรและพระโมคคัลลานเถระแล้ว ก็ต้อง บทที่ 7 พระสงฆ์ : ส า ว ก ข อ ง พ ร ะ ส ม ม า สั ม พุ ท ธ เจ้า DOU 203