การศึกษาและการพัฒนาศิลปะในอดีต : หน้า 126/243

ประโยค๒ - พระจิมม์ทัศถูกแปลภาค ๒ - หน้า ที่ 124 [เรื่องงานเมานิศิละในกรุงติกสล ] ในอดีต มาเถอะพวพระนครพาราณสลินหนึ่ง ไปยังกรุง ติกสลลัส เป็นธัมบัตวาสิลปของอาจารย์ทาสาโมมณ์ เพื่อ ประสงค์ศิลปะฯ ได้เป็นผู้อุปถัมภ์อย่างยิ่ง ในระหว่าง มานพ ๕๐๐๐ ทำกิจทุกอย่าง มีมวลเท่าเป็นต้น แต่เพราะเป็นคนโง จึงไม่สามารถจะเรียนอะไร ๆ ได้ อาจารย์แม้พยายามด้วยคิดเห็นว่า "ศิษย์คนนี้ มีอุปกรณ์เก่ามาก จัดให้เขาสิศึกษาได้" ก็ไม่ สามารถให้ศึกษาษาอะไร ๆ ได้ เขาอยู่ในกาลนาน แม้ค่าเดียก็ไม่สามารถจะเรียน (ให้จ้) ได้ก็ระอา เลลาฤอาจารย์ว่า "จักไปลย." อาจารย์ก็ว่า "ศิษย์ คนนี้ อุปกรณ์เรา เรก็หวังความเป็นบัณฑิตเก่าๆ อยู่ แต่ ไม่สามารถจะทำความเป็นบัณฑิตนั้นได้ จึงเป็นที่เราจะต้องทำยู- กะตอบแก้ศิษย์คนนี้ให้ได้ จักผูกมดนให้เขาสำบทหนึ่ง." ท่าน นำเขาไปสู่ป่า ผู่มณฑี่ว่า "มฤตม ษฏิ กิฏิรา มฤติ ? อธิฌติ ต ชนามิ ชานมิน." (ท่านเพียรไปเกิด เพียรไปเกิด, เพราะเหตุไร ? ท่านจึงเพียร, แม้เราก็รู้คุณน้อย รู้ อยู่ ดังนั้น ให้เขาเรียนบททวนกลับไปกลับหลายร้อยครั้ง แล้วถามว่า "เธอ จำได้หรือ ?" เมื่อเขาตอบว่า "ผมจำได้ ขอรับ" ชี้แจงว่า "ธรรมดาศิลปะที่คนโง่ทำความพยายามทำให้คล่องแล้ว ย่อม ไม่ลื่น" แล้วให้เสี่ยงทาง สังว่า "เธอ จงไป, อาศัยมนต์นี้" ๑. ปญฺญาติ เผ ลว่า มนต์นั้นอ้อมปราณกุญแจเธอ ?