พระธรรมปาทีภาค ๒ - ความเข้าใจในจิตและอารมณ์ : หน้า 178/243

ประโยค๒ - พระธรรมปาทีถูกแปลภาค ๒- หน้าที่ 176 ของตน ย่อมควร" ดังนี้แล้ว จึงได้ทรงภาษิตพระคถา ๒ พระ คาถานี้ว่า "หนูผู้มีปัญญา ย่อมทำอธิษฐานดีร่ม กลับลอด อับบุคคลรักษาได้ช้า ห้ามได้ช้า ให้ตรง ดู ช่างศัตรูลูกศรให้ตรงจะนั่น จิตนี้ (อันพระ โคดาวรยกขึ้นฉากอาลัย คือความคุณ ๕ แล้ว ชัดไปในวิสาสนากัมมัฏฐาน เพื่อจะงมาร ย่อมดื่นรุน ดูปลาดันพรมแบด ยกขึ้นจาก (ที่อยู่) คือนa แล้วโยนไปบนนบ ดินรนอยู่ นะนั้น." [[แก้อรรถ] บรรดาเปาะเหล่านั้น ทว่า ผนทน คืนนืนอยู่ในอารมณ์ ทั้งหลายมีรูปเป็นต้น. ทว่า จปา ควา มว่า ไม่ดำรงอยู่ในอารมณ์เดียวได้ เหมือน ทรงในบ้านผู้ไม่มีอยู่ด้วยอิริยาบถหนึ่งจะนั่น จึงชื่อว่า กลบกลอก. ทว่า จิตติ ได้แก่ วิญญาณ. ก็วิญญาณนั้น พระผู้มีพระภาค ตรัสเรียกว่า "จิต" เพราะเป็นธรรมชาติวิจิตรด้วยภูมิ วัตถุ อารมณ์ และวิธีจิตดีก็เรียกจิตเป็นต้น. ทว่า ทรกูบ ควา มว่า ชื่อว่า อンスบุคคลรักษาได้ช้า เพราะ ตั้งใจได้ากในอารมณ์อันเป็นที่สบายอารมณ์หนึ่งนั่นแล เหมือนโค ที่คอยเคี้ยกลิ้งข้าวกล้าในนา อันคับคั่งไปด้วยข้าวกล้าละนั่น.