ความเพียรในการเข้าถึงโลกุตตรธรรม : หน้า 132/243

ประโยค๒ - พระธรรมปัทถูกอภิลแปล ภาค ๒ - หน้า 130 [พวกภิญญาชมพระอุปัชฌาย์] อีกวันหนึ่ง ภิกษุทั้งหลาย สนทนากันในธรรมสภาว่า “ผู้มี อายุ พระอุปัชฌาย์แม่ไม่สามารถจะเรียกได้ ๔ นับโดย ๔ เดือน ได้ ก็ไม่สะความเพียร ตั้งอยู่ในอารมณ์แล้ว บัดนี้ (ได้) เป็น เจ้าของทรัพย์คือโลกุตตรธรรมแล้ว" [พระศาสดาสอนให้ทำที่พึ่งด้วยธรรม ๔ ประการ] พระศาสดาเสด็จมาสมว่า “ภิกษุทั้งหลาย บัดนี้ พวกเธอนั่งประชุมกันด้วยเรื่องอะไรหนอ?” เมื่อภิกษานั้นทราบ กูลว่า “ด้วยเรื่องชื่อ (พระเจ้าข้า),” จิตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย ภิกขุในศาสนาของเรา ปรารถนาความเพียรแล้ว ย่อมเป็นเจ้าของแห่ง โลกุตตรธรรมได้เทียว” ดังนี้แล้ว ตรัสกาณ์นี้ว่า “ผู้มีปัญญา พึงทำกา (ที่พึ่ง) ที่งน่า ท่วงทับไม่ได้ ด้วยความมั่นคง ด้วยความไม่ ประมาท ด้วยความระวัง และด้วยความฝึก." [แก้กรรม] บรรดาเทพเหล่านั้น ลองว่า ทิพย์ กิริยา ความว่า ผู้มี ปัญญา ประกอบพร้อมแล้วด้วยปัญญาอันรุ่งเรืองในธรรม พึงทำ คือ พึงกระทำ ได้แก่จะทำ เกาะ คืออรหัตผล อันเป็นที่พึ่งพิงของตน ในศาสดคสงสารันต์ถิ่น โดยความเป็นที่พึ่งได้อย่างนี้ ด้วย ธรรมอันเป็นเหตุ ๔ ประการเหล่านี้ คือ: ด้วยความมั่นคง กล่าวคือ