การให้ทานและความสุขในธรรมะ : หน้า 255/554

ธรรมะ ประช เดิน ต า ม ท า ง ข อ ง บัณฑิต(๕) ๒๕๔ กล่าวโน้มน้าวใจว่า “ผู้ใดเมื่อแขกนั่งแล้ว บริโภคโภชนะแต่ผู้เดียว ผู้นั้นเท่ากับกลืนกินเบ็ดอันมีสายยาวพร้อมทั้งเหยื่อ เพราะเหตุนั้น ท่านจงขึ้นสู่หนทางของพระอริยเจ้า จงให้ทานด้วย จงบริโภคด้วย เพราะผู้บริโภคคนเดียวหาได้มีความสุขไม่” มัจฉริยโกสิยเศรษฐีได้สดับคำนั้น ถึงกับถอนหายใจยาวๆ เพราะความตระหนี่ยังกลุ้มรุมจิตใจ แต่เมื่อเห็นว่าไม่มีทางหลีก เลี่ยงจึงตกอยู่ในสภาวะกลืนไม่เข้าคายไม่ออกได้แต่กล่าวเชื้อเชิญ ให้นั่ง เมื่อพราหมณ์ทั้ง ๕ ท่าน นั่งพร้อมกันแล้ว ข้าวปายาส ก็สุกพอดี เศรษฐียกข้าวปายาสลงจากเตา และบอกให้พราหมณ์ ไปหาใบไม้มาคนละใบ พราหมณ์แต่ละท่านไม่จําเป็นต้องลุกขึ้น ท่านนั่งอยู่ที่เดิม พลางเหยียดมือไปนำใบย่านทรายมาจาก ป่าหิมวันต์ โกสิยเศรษฐีเห็นใบไม้ใหญ่เกินไป จึงบอกให้ไปเอาใบ ตะเคียนใบเล็กๆ พราหมณ์จําแลงก็นําใบตะเคียนมา ใบไม้แต่ละใบ ที่นำมานั้นใหญ่ประมาณเท่าโล่ของทหาร โกสิยเศรษฐีตักข้าว ปายาสให้พราหมณ์คนละทัพพี แต่ดูเหมือนว่าข้าวปายาสก็หา พร่องลงไปถึงก้นหม้อไม่ นั่นเป็นเพราะเทวานุภาพ ครั้นเศรษฐีได้ให้แก่พราหมณ์ทั้ง ๕ ท่านแล้ว ตนเองนั่ง จับหม้อไว้ หวังจะรับประทานอย่างเอร็ดอร่อย ทันใดนั้น เหตุการณ์ที่เศรษฐีไม่คาดฝันมาก่อนก็เกิดขึ้น นั่นคือ ปัญจสิข