มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ (ประลองปัญญา) : หน้า 403/554

ธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ (ประลองปัญญา) ๔๐๒ พระเจ้าวิเทหราชทรงดำริว่า จักทดลองปัญญาของ มโหสถอีกสักสองครั้ง หากมโหสถสามารถแก้ปัญหา และ ปมปริศนาของพระองค์ได้ ก็จะนำมโหสถเข้ามาในราชสำนัก วันต่อมาพระองค์จึงได้ส่งข่าวไปว่า ชาวบ้านยวมัชฌคาม จงหุง ข้าวที่ประกอบด้วยองค์แปด และให้นํามาถวายในราชสำนัก องค์แปดนั้น คือ ไม่ให้หุงด้วยข้าวสาร ไม่ให้หุงด้วยน้ำ ไม่ให้หุง ด้วยหม้อข้าว ไม่ให้หุงด้วยเตา ไม่ให้หุงด้วยไฟ ไม่ให้หุงด้วยปืน ไม่ให้หญิงหรือชายยกมา ไม่ให้นำมาส่งตามหนทาง หากชาว บ้านส่งมาไม่ได้ จะปรับสินไหม ๑,๐๐๐ กหาปณะ ชาวบ้านได้รับราชโองการเช่นนี้ ไม่สามารถแก้ปม ปริศนาของพระราชาได้ คิดอย่างไรก็คิดไม่ออก มองไม่เห็นว่า จะหุงข้าวได้อย่างไร เรื่องก็ไปถึงมโหสถเช่นเคย มโหสถบัณฑิต จึงปลอบใจชาวบ้านว่า อย่ากลัวไปเลย วิธีแก้ปัญหาของพระ ราชามีอยู่ว่า ให้ท่านทั้งหลายหุงด้วยข้าวแหลก เพราะปลาย ข้าวไม่ชื่อว่าข้าวสาร แม้พระราชาจะไม่ให้หุงด้วยน้ำตามปกติ ก็ ให้เอานํ้าค้างยามเช้ามาหุงแทน เมื่อไม่ให้หุงด้วยหม้อข้าว ก็จง ใช้ภาชนะดินใหม่มาหุงแทน ให้ใช้ตอไม้ตั้งภาชนะแทนเตาหุง พระราชาไม่ให้ใช้ไฟตามปกติ ก็ให้ใช้ไฟที่เกิดจากไม้สีกันมา หุงแทน จากนั้นให้หุงด้วยใบไม้แทนการให้ฟัน เพียงเท่านี้ก็ได้ชื่อว่า หุงข้าวตามที่ทรงรับสั่งนั่นเอง