ข้อความต้นฉบับในหน้า
ธรรมะเพื่อประชา
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ๘ (ผดุงคุณธรรม)
๔๗๖
แต่อาศัยความฉลาดเฉียบแหลม ได้รีบหลบหนีออกจากเมือง
ไปก่อน โดยยอมตนไปเป็นคนรับใช้ของนายช่างหม้อ ระหว่าง
นั้น ท่านดำรงชีวิตเหมือนคนยากไร้ทั่วไป ทำงานหามรุ่งหามค่ำ
ไม่ได้รู้สึกน้อยเนื้อต่ำใจ ไม่ท้อแท้ในโชคชะตาชีวิต น้ำทะเลยังมี
ทั้งขึ้นทั้งลง ดวงอาทิตย์อุทัยฉายแสงถึงเวลาก็ยังต้องอัสดงคต
ลาลับขอบฟ้า ชีวิตก็ย่อมมีขึ้นมีลงเป็นเรื่องธรรมดา
เมื่อความจริงปรากฏ พระราชาทรงพิสูจน์แล้วว่า
มโหสถไม่ได้ก่อการกบฏ ไม่ได้คิดทรยศต่อพระองค์ จึงให้
อ๋ามาตย์นําราชรถไปอัญเชิญมาสนองงานในราชสํานักเหมือนเดิม
แม้มโหสถได้ตำแหน่งกลับคืนมา ก็ไม่ได้ลิงโลดใจ ทำตัวเป็น
ปกติราวกับผู้นิรทุกข์ พระราชาอดสงสัยไม่ได้ จึงตรัสถาม
มโหสถว่า “ดูก่อนพ่อบัณฑิต คนบางพวกในโลกนี้ มีความสุข
สมบูรณ์แล้ว มีบริวารพรั่งพร้อม เขาคา สอนตัวเองว่า เรามี
สมบัติมากขนาดนี้ก็เพียงพอแล้ว จึงไม่คิดทําความชั่วเพราะ
ลาภสักการะ บางพวกได้รับยศศักดิ์อัครฐานแล้ว มาดำริว่า ยศ
อ้านาจเหล่านี้ได้มาเพราะเจ้านายประทานให้ หากจะคิดร้ายต่อ
เจ้านายผู้ให้ยศศักดิ์ ก็จะต้องเป็นที่ตำหนิติเตียนของคนทั้งหลาย
เมื่อคิดได้เช่นนี้ก็ไม่ทำความชั่วเพราะกลัวถูกติเตียน
คนบางพวกเป็นคนโง่เขลาเบาปัญญาในเรื่องการ
ทําความชั่ว ไม่มีความคิดอ่านอันใดในเรื่องทําความชั่ว ก็เป็น