การค้นคว้าเกี่ยวกับคัมภีร์ปรัชญาและสมาธิในพระพุทธศาสนา : หน้า 10/374

ชชื่อว่าเป็นผลงานที่สำคัญของสถาบันฯ ในงานวิจัยที่ผ่านมาเวลา กว่า 13 ปีที่ผ่านมา เป็นการค้นคว้าในหลักฐานปรฐมภูมิ อันได้แก่คัมภีร์ที่ จารึกด้วยอักษรโบราณจีนแปลกไม้เบิร์ช ภาษาคาราณอร์ ภาษาสันสกฤต และ ภาษโบราณต่างๆ ของเอเชียกลาง รวมถึงคัมภีร์ปฏิบัติสมาธิภาษาจีน ซึ่งประมวลโดยวิบูลสถาพรเชยชายชาติในที่เข้ามาเผยแผ่ตั้งแต่ยูแรกๆ ของ พระพุทธศาสนาในจีน การค้นคว้าในคัมภีร์อักษรของที่มีหลักฐานทางจารึก โบราณสามารถอ้างอิงอายุได้ถึงสมายุยดย้อนต้น รวมถึงกลุ่มคัมภีร์อักษร ธรรมและอักษรเขมรโบราณที่กล่าวถึงการทำสมาธิภารของพระพุทธศาสนา ในอดีตของสุวรรณภูมิ ผลจากงานวิจัยที่คณะทำงานได้ทุ่มเทด้วยความวิริยะอุตสาหะ เป็นเวลามากกว่า 13 ปีที่ผ่านมา คือการแสดงให้เห็นนัยสำคัญหรือร่องรอยของวิชา ธรรมภายในที่สูญหายไปกว่าสองพันปี บทความวิจัยที่เสนอไว้ในหนังสือเล่มนี้ รวบรวมจากข้อมูลหลักฐานมากมายหลายชิ้นงานและจากหลายแหล่ง สถานที่ ซึ่งเมื่อได้นำมาศึกษาวิเคราะห์เปรียบเทียบกับคัมภีร์ฉบับบาอม พระไตรปิฎกเป็นต้น และเปรียบเทียบศึกษากับเทคนำคำสอน ของพระ เดชพระคุณพระมงคลเทพมุนี (สด จนทสโร) อดีตรเจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ ก็พบความชัดเจนว่าธรรมภายในที่เป็นที่รู้จักของชาวพุทธตั้งแต่ ยุคต้นๆ จนถึงอดีตที่ไม่ไกลนัก และธรรมภายในเป็นกายที่ประกอบด้วยญาณ ตรัสรู้สามารถรู้เห็นได้ด้วยญาณมิใช่วิญญาณอื่นทั้งปวงอีกทั้งการปฏิบัติธรรมที่ เป็นประสบการณ์ภายในคือจิตติดวงสว่าง และการปฏิบัติธรรมแบบเห็นองค์ พระภายในกลางตัว รวมถึงการหยุดใจไว้บริเวณเนื้อสะดือกลางท้องนั่น